Leerlingen van de Latijnse school in Noordwijk: Crispus door sijn
stief-moeder beschuldight. Leiden, 1647.
Uitgegeven door drs. P. Koning.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton — Facsimile bij Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd
met een asterisk. De fraktuurletter is in een aparte kleur weergegeven.
Continue
[fol. A1r]

CRISPUS.

Treur-Spel.

Waar in Crispus, niet willende sijn ’s Stief-
Moeders geyle lust volbrengen, by den Keyser Constan-
tinus sijn Vader, beschuldight; ende daer na van
de Rechters ter dood veroordeelt werd.

Speel-wijs

Van de Schoolsche jeughd in de Latijnsche Tale
vertoont binnen NOORDVVIIC,
den 21 en 22. Augusti 1647.

Toe-geeygend den Wel-Edelen HEER,
Mijn HEER

WIGBOLD VAN DER DOUS,

Heer van Noord-wijc, Noord-wijc op Zee, ende Lange-
veld, &c.    Colonel van een Regiment Voet-
volck van sijn Princelijcke Hoogheyd, &c.

Ovid. Lib. 3. Metamorph.

Ante, ait, emoriar, quam sit tibi copia nostri.

[Vignet: typografisch ornament]

TOT LEYDEN,

By GEERARD SCHATTENBERGH, Boeckverkooper,
woonende inde Choor-steegh, in’t Musijcboeck.   1647.

[fol. A1v: blanco]

[fol. A2r]

Illustri, ac Generoso Domino,

D. WIGBOLDO DOUSAE,

Nordovici, Nordovici juxta Mare, nec non
Lange-veldi Toparchae, &c.

Cohortis Millenariae Praefecto sub GUILHELMO
Celsissimo Arausionensium Principe, &c.
Confederati Belgij Gubernatore.

Dedicat Consecratque

Scholae Nordovicanae Studiosa juventus.

CUM omnes omnium temporum in litterarum studia incumbentes Viri (Illustris ac generose Domine) multum Praesidij in Principum ac Nobilium patrocinio locarunt: Et rectè visum fuerit illis, qui quos colendos susceperunt, eorum nomine suas lucubrationes fulciri atque insigniri cupiant: meritò occuristi primus, cui primo juventus primos labores vel faetus potius immaturos consecratum veniat, hanc scilicet de Crispo [fol. A2v] Tragoediam: Munusculum sanè exiguum sed debitum; & non tantùm exiguum si dantis spectes animum.    Hic tibi Crispus prodit Dux Bellicosus, infractus, victoriosus: talis in te cernitur Crispus, te Crispum talem experta est Rhodenhuyse (Flandriae arx) à Te tuo milite te Duce fortiter expugnata, testatur Grollum, novit Ducum-sylva, Flandria sensit, quin etiam cicatrices, quibus non paucis es ornatus, adverso*in corpore loquuntur. Atqui ne in os laudari tua Nobilitas videatur, innumera alia in Rempubl. merita recordatione perpetua sacroque*silentio venerata atque*in aeternum venerabitur studiosa juventus sibique gratulabitur, si Crispum in proscenium productum sereno vultu aspexeris. Vale.   Nordovici 1647. 13. Kal. Septemb.
Continue
[fol. A3r]

CRISPUS.

Treur-Spel.

________________________________

Voor eerst, sal voortkomen de Goddinne Pallas, den E: Ed.
    HEER gratulerende, door wiens bevel Mercurius, het
    School den E: Ed.. HEER op-offerende, sal volghen.

Daer na, werd van vier Personagien den Inhoud des Spels
    voor-gedragen, ende de gunst der Omstanders versocht.


ACTUS I.

Eerste Uytganck.

De Duyvel, opgheblasen van hoovaerdicheyt, verblijd sich
    over sijne victorien, ende neempt voor het geheel Rijck
    van den Keyser Constantinus in roere te stellen; waer over
    hy aen Phaedra gebiedt, datse Faustam,*de Huysvrouwe ende
    Keyserinne van den ghemelden Constantinus, tot de Liefde
    van Crispus, haren Stief-Soon, soude verwecken.


Tweede Uytkomst / sonder spreecken.

Waerin Phaedra verthoont werd Faustam tot onkuysheyd op-
    hitsende.


Derde Uytganck.

Constantinus Keyser, verstaet; Dat Crispus vol Victorien weder
    komt: waer over hy sich verblijdt, ende begeert dat hy
    publijck soude triumpheeren.


ACTUS II.

Eerste Uytganck.

Fausta, door Phaedra verweckt tot de onbehoorlijcke liefde van
[fol. A3v]
    Crispus, is heel begeerich om Crispus, te omhelsen,*soo datse
    als in rasernye valt:


Tweede Uytganck.

Den Raedsman van Fausta vertelt haere Liefde, met aan-ma-
    ninghe tot cuysheyd.


Derde Uytganck.

Constantinus Keyser, verstaet de rasernye van fausta, waar over
    hy in quaad’ vermoede komt.


Vierde Uytganck.

Crispus wederghekeert sijnde, word feestelijck onthaelt vande
    Romeynen, ende bedanckt Godt.


Vijfde Uytganck.

Constantinus Keyser, omhelst Crispum,*ende sendt hem tot Fau-
    stam.


Seste Uytkomst.

Hier sal geschieden een Vertoning van Fausta, versoeckende
    de Liefde van Crispus.


ACTUS III.

Eerste Uytganck.

Crispus, vliedende van Fausta, ende inde vlucht latende sijn
    Deghen ende Mantel, verfoeyt het feyt van Fausta.


Tweede Uytganck.

Fausta, veynsende dat haer ghewelt was aenghedaen van Cri-
    spus, bidt haren Soon Constantinus, dat hy het feyt in haer
    soude wreken met de doodt.


[fol. A4r]

Derde Uytganck.

Fausta beklaeght sich aen haren man Constantinus Keyser, over
    het ghewelt (gelijck sy seyde) haer van Crispus aengedaen;
    waerom hy grootelijcx vergramt werdt, ende ontbiedt
    hem.


ACTUS IV.

Eerste Uytganck.

Constantinus Keyser, beklaeght het feyt van Crispus: willende
    daer toe alleen sijn, belast sijn Hoffghesin te vertrecken.


Tweede Uytganck.

Werdt Constantinus Keyser, gheboodschapt dat Crispus met sijn
    Arméé de Stadt in kompt, sijnde oorsaeck dat hy meer ver-
    toornet wordt.


Derde Uytganck.

De Arméé van Crispus, door het ghebodt vande Gouverneur
    des Stads, ende door Crispi smeecken, keert te rugghe tegen
    haer wil.


Vierde Uytganck.*

Ablavius, Hoff-Meester van Helena, Groot-Moeder van Crispus,
    kompt om Crispo veel ghelucx te wenschen, ende verstaet
    vande Borghers sijnen val.


ACTUS. V.

Eerste Uytganck.

Constantinus Keyser, stelt de saecke van Crispus de Rechters in
    handen, vande welcke hy ter doodt verwesen sijnde, be-
    geeft sich*met grooten yver tot sterven: met beclach vande
    Choor.


[fol. A4v]

Tweede Uytganck.

Constantinus Keyser, verstaen hebbende het bedrogh van Fausta,
    sendt sijne Dienaers om de doodt te beletten, ende be-
    klaecht sijn, ende sijns Huys-vrouwe feyt.


Derde Uytganck.

De doodt Crispi wordt vertelt aen Constantinus Keyser, beschreyt
    de selve met den Choor.


Hier na de Epilogus in ’t Latijn en Duyts van twee
Jongelinghen.

Continue

Tekstkritiek:

fol. A2v l. 8 adverso er staat: adversos
ibid. l. 10 sacroque er staat: sacro quae
ibid. atque er staat: at que
fol. A3r, l. 13 Faustam er staat: Faustan
fol. A4r l. 1 omhelsen er staat: onthelsen
ibid. l. 13 omhelst Crispum er staat: onthelst Crispium
fol. A4r Vierde Uytganck er staat: Vierde Uuytganck
ibid. sich er staat: sick