V. G.: Kluchtighe comedie van Ardelia en Flavioos vryagie. Amsterdam, 1629.
Naar La Farinella (1609) van Giulio Cesare Croce (1550-1609).
Uitgegeven door Marti Roos.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton029880 — Facsimile Ursicula (UBA) — books.google (BLL)
De fractuurletter is in een aparte kleur weergegeven.
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

Continue
[fol. π1r]

Kluchtighe

COMEDIE

van

ARDELIA

En

FLAVIOOS

VRYAGIE.

Ghespeelt op d’oude Kamer JN LIEFD BLOEYENDE.

ANNO [Vignet: stadswapen van Amsterdam] 1629.

t’AMSTELREDAM,
_______________________

Ghedruckt voor Willem Iansz Wijngaert, Boeck-verkoo-
per in de Gast-huys-steech, by ’t Stadthuys, aen
den Dam. Anno 1629.


[fol. π1v: blanco]
[fol. π2r]

D’EERWAERDE HOOFDEN vande RHE=
TORYCKEN KAMER JN LIEFD BLOEYENDE, gheluck en heyl.


DE OUDE WYSEN, uyt wiens born aderen die Hemelsche honich soeticheydt is vloeyende, hebben steets gearbeydt om haer ingestorte wetenschap, aen den Goddelicken Apollo te offeren: om daer door t’menschelicke vernuft meerder te scherpen, tot sijn eyghen (ende Godes) kennisse.*Op dat gheen dagh voor by sou gaen, waer in (door haer aengeprickten arbeydt) niet een vaarsjen soude gedicht zijn: ick haer daden meerder gelesen als onthouden, verstout mijn dies niet min, met mijn kleyne en teeren arbeyt van veer hun vaylich en lang gewenste spoor na te volgen, om dat ick dit kleyn vondelincxken u.1. achtbare voorsiende verstanden toe wijde; vertrouwende dat het selvighe onder u.l. achtbare wijse, soo wel voor bittere lasteraers bevrijt sal zijn, als die die om den plaeg des donders te vlieden, hem onder den blader-rijc-Lauwerier begheven heeft.
    Queect dan op dit teng’re vondelincxken, waer ick mijn hulpsame handt aenghesteecken hebbe, op dat het door u dap’ren yver naer dees u.l. diensten, danckbaer zy, ende daer by te poogen tracht met mijn Heeren IN LIEFD TE BLOEYEN.
V. L. Dienst-vlijtighen V. G.


[fol. π2v]

SPELS INHOUT.

LELIO (door Vaders opset) ghedwonghen zijnde te vertrecken naer de hooghe Schoole van Padua, ondeckt hetselve sijn vrient Flavio, die wel wetende dat hy van sijn harts beminde Ardelia niet sonder schade van verstant scheyden soude, raedt hem thuys te blyven, (om redenen die hadde) den anderen tracht die te weten: hy ontdeckt hem t’gheheym, tot hem segghende, dat Pancratio een Dienstmaeght van doen hadde, ende hy hem daer (eerst het Vrouws gewaet aen zijnde) verhuyren soude, ’t wort goedt ghevonden, en ’t gheschiedt: den gierighen Vader Zenobio nu niet anders wetende, als dat sijn Soon de studie volchden: Siet by geval desen Lelio in ander gewaet, en vernaemt Farinella, verlieft op dees, en doet als Vryers pleghen, [Lelio*] bedrieght de Vader, om soo te eerder tot sijn voornemen te gheraecken: laet hem by hem komen, om sijn ouwe mallicheyt te beooghen, (die naer hy in een Backers kleedt verandert was) gaet in huys,*in zijnde siet hy zijn Lelio, die [fol. A1r] sijn dapp’re sotheyt bespotten, en hem ontschuldichden van sijn doente, midts de liefden ende Jaren het selfde soo beliefden. Ja wil soo de Vader sijn eere behouwen wilde, sijn Ardelia trouwen, hy staet het toe, de Vader van Ardelia om ’t gheraes* uytkomende, (om dat het inde nacht is:) ghebiedt Farinella nu in te gaen, (sy seydt de Backer te zijn,)*ende hy wort versproken van Flavio: De Vader nu bemerckende dat desen Backer de Vader van Lelio ware (hoewel den anderen waenden onbekent te zijn) laet blijcken hy hem kent, toch buyten sijn weten: Men handelt vant Houwelick, ’t geen hy toe staet, men ontbiedt Ardelia, die komende, wort tot de Backer ghesonden, om te vraghen (oft hem beliefden) sy Lelio hebben mochte, hy staet haer toe, so rad hy van de studie keere: Sy wel wetende dat Farinella Lelio haer eyghen was omhelst, en ontkleedt hem tot verwonderingh van de omstanders: dit gherucht wordt verspreyt, waer op Silvia comt, en haer ’tHemels heyl wenst, en trout mede, met haer langh-ghewenschten*Flavio, die haer toegheseyt hadde op een tijdt met Lelio en Ardelia inden [fol. A1v] Heyligen Echten staet te treden, waer den opper-Heer haer doet In liefde bloeyen.
Vaert wel.       

Persoonagien vant Spel.

LELIO.
FLAVIO.
ARDELIA.
SILVIA.
ZENOBIO.
PANCRATIO.        		    BURUSCA.
    JANNETTINA.
    SCHIAPPINO.
    STRAMASSO.
    SIMPLICIA.
    BELLEMONT.
Het Toneel is BONONIA.
Continue
[fol. A2r]

Actus I. Scena Prima.

SR. FLAVIO. LELIO. BURUSCA.
ZENOBIOOS Dienaer.

Flavio.     DE maerr’ die ghy my brenght luyt qualijck in mijn ooren
                Heer Lelio, vermidts ick uyt u ga bespooren,
                De wil uws Vaders: en is dat ghy daet’lijck sult
                Vertrecken uyt ons stadt, op dat hier niemant vult
                (5) U oor met ander quaet, het gheen u sin verscheyen
                Van wetenschap, die u sal tot veel glorie leyen.
                Hy weet u wulpse sin, hy ken u woestery,
                En daerom wil hy dat ghy vrienden gaet voorby,
                Om raedt te pleghen, want hy acht gheen raedt noch reeden:
                (10) En ick (o waerde vriendt) mijn dies vind sonder vreeden
                Van herten seer beklemt, tot in mijn Ziel bedroeft,
                Om dat mijn Lichaem Heer, steets u bywesen hoeft,
                Het gheen mijn tweede vreught is op het ’s werelts ronde,
                Ghy zijt mijn Lentens Son, in u heb ick ghevonde
                (15) Mijn heughelijck vermaeck, verquickingh voor ’t verstant:
                Doch seght waerom hy u wil stueren vander handt?
                En wanneer dat hy is gheraeckt aen dat ghevoelen?
Lelio.         Twee daghen ist gheleen dat ick met een seer koelen
                En onverbolghen sin, hem aensprack: seyden hoe
                (20) Dat ick niet leeren kon, mits my het hooft was moe
                Van stadich lesen. Naer dat ick dan deed mijn reden,
                Hebbe ick ootmoedelijck mijn Vader aenghebeden,
                Ghesmeeckt om vry te zijn van dese sware last:
                Mijn sin verstaende heeft mijn dapper aenghetast
                (25) Met onghegronde reen: Daer naer heeft vriendt en maghe
                Sijn meeningh tot mijn baet my weder voorghedraghe;
                En segghend’ dat ick was sijn eenich Soon, noch dat
                Hy in het ’s werelts rondt gheen liever waerder hadt
                Als mijn: En ick verstaend’ de meeningh van de desen,
                (30) Haer badt op vrientschap om mijn Vader te belesen,
                Noch haer bevoolen datmen aen hem segghen sou,
                Soo my yets over quam, dat hy in eeuwich rou
                Sou endighen sijn tijdt, om dat sijn last is swaerlijck,
                En dees studerens plaets voor sulck een seer ghevaerlijck;
                (35) Waer ’t onghereghelt goedt niet doet dan bancqueteert,
                Scherm-scholen veel besoeckt, en Kaets-baens waermen sweert,
                Verwedt sijn Vaders Ghelt: van daer na de Herreberghen,
                Dan weer op straet, om ’t volck en goede lien te terghen,
                Waer uyt spruyt het ghevecht, daer uyt dan yemants doodt:
                (40) En seght hem dat ick ben daer zijnde, in meer noodt
[fol. A2v]
                Als onder eyghen dack, ja mocht de doodt bekomen;
                Hy licht vergheeten sal, ’t gheen hy heeft inghenomen:
                En soo dit niet en is, ick seyd’ verkeert sijn raet,
                Door u seer kloeck vernuft, op dat hy dit doch laet,
                (45) En sy mijn loofden weer het selfde te verkonden,
                ’t Gheen van haer is ghedaen, maer (lacy) niet en vonden
                In hem beweechlijckheyt, maer wel een hert verstaelt,
                Om dat hy niet verliet, het gheen hy had bepaelt,
                Ja wilden (soo ik hem niet weder wou verwecken
                (50) Tot thooren) dat ick sou op ’t spoedichst gaen vertrecken:
                Ontsinnich seyde hy noch dat niemant zy belaen
                Met hem, want ick wel weet hoe dat sijn saecken staen.
Flavio.         Ha onghehoorde reen die ick niet gingh verwachten,
                Wat malle grille speelt in hem die hem verkrachten,
                (55) En mijn ghevoelen doet een eeuwich-duer’ghe quel,
                Om dat ’t vertreck van u my wesen sal een Hel;
                ’t Vertreck van u ick segh, aen wien ick openbaerden*
                ’t Luck en onluck, en ’t gheen my overquam op Aerden;
                En naer ghy wech sult zijn, soo hebbe ick niemant niet
                (60) Waer meed’ ick hand’len kan van ’t aenghedaen verdriet;
                Mijn hayren rijsen, als ick by my overweghe
                De rouw Ardelia, die nimmermeer te deeghe
                Naer u vertreck sal zijn, maer quijnen door ’tghemoet
                Op u ghestelt, recht als het Tortel-Duyfje doet,
                (65) Om haer verloren Doffer, scheyt ghy, ick schey mede,
                Want sonder u, ick voel mijn selven niet te vrede,
                Om dat de droefheyt my runt op het spoedichst na.
                Vaert wel mijn Phoenicx Vrouw, lofwaerde Silvia,
                Aen wien ick blijf verplicht in eeuwicheyt van tyen,
                (70) Maer toe staet dat wy ’t leedt nu met malkander lyen;
                Want ’t is belooft voor heen in een gheluckich uer,
                Als datmen smaken sou te samen ’t soet en ’t suer.
                Dat is: wy beyden steets naer droefheyt sullen stappen,
                En alst weer aers ghevalt, beyd’ proeven de blyschappen,
                (75) Dus moet het Schip daer naer van nu radt zijn ghewent;
                Want inde noodt men eerst ghetrouwe Vrienden kent,
                En by dees vuyst ick sweer dat alsoo wel mijn saken
                Als uwen sullen door ’t vertreck te niet gheraken,
                Want dat ons eedt ghedaen, bevest, en oock vereyst.
Lelio.           (80) Mijn waerde Flavio wanneer de ziel bepeyst,
                Sy u verlaten moet, begheeft het bloedt de laute,
                En door de koute raeckt dit lichaem in een flaute:
                U segh ick waerde Heer die in mijn sinnen woelt:
                U segh ick trouste Vriendt, waer naer mijn Ziel eens doelt:
                (85) Al ’t gheen ick segh dat sel den hooghen Hemel tuyghen,
[fol. A3r]
                Die voor mijn spreeckt, en u Ardeli, jae gaet buyghen
                Haer vlijtich tot mijn dienst: ach! dat ick blyven mocht
                By u en haer, soo had ick daer ick langh naer socht:
                Ach Ceurvorstin mijns ziels! sal ick u moeten derven?
                (90) Soo weet ick dat ick sal laes! voor mijn sterfdach sterven:
                Want ist ick u verlaet, soo laet ick oock mijn ziel
                Die dees mijn leden roert: Fortuyn waerom ghy’t wiel
                Soo haestich tot mijn went? wat laet ghy my vervolghen,
                En nimmer uyt en spuyt ’t gheen ghy hebt ingheswolghen:
                (95) Ghy weet hoe dat ick om haer al het mijne geef,
                Hoe ist dan moghelijck ick sonder dese leef?
                Die mijn in haer behout, dus bid ick laet ons leven,
                Soo sal sy my half doode het leven weder gheven:
                Wat loom en traghen glans d’ooch-appel gheven sal,
                (100) Soo hy u stralen mist, mijn eenich, en mijn al:
                Die eerste boven gingh der hooghe Hemels luyst’ren.
                Ach! had ick blind gheweest gheswurven in de duyst’ren,
                Soo had de schoonheydt noyt besingelt dese borst,
                Die naer u suyv’re born, en naer gheen ander dorst.
                (105) O Hemels dartel beeldt dat mijn ziel deed vervarssen,
                Hoe sult ghy naer ’t vertreck van mijn u ziele parssen.
                Ach wat een tranens vloed uyt u oogh-applen welt
                Over u wanghen lief! Hoe sult ghy zijn ontstelt,
                Bedroeft en onghetroost als ick sal van u wesen,
                (110) Soo ghy mijn noch soo mint als ghy my deed voor desen?
                Toch Flavio ghy die me een Broeder zijt, gheen vrint
                Ick bidde u dat ghy blijft en beter u besint,
                Maer dat ghy alle daegh gaet voor dees schoone wand’len,
                En soo’t gheleghen komt, so wilt dan van mijn hand’len:
                (115) Stelt haer d’elenden die ick lyen moet te voor;
                Bidt dat die niet verkiest die Lelio verkoor:
                Drie jaren seght haer dat ick daer sal zijn ghevanghen,
                En dat die duysendt schijnen sullen doort verlanghen:
                Maer dat de drie gheen drie voor ons bey sullen zijn,
                (120) Soo hy ghelijck ick heur wil doen, wil doen aen mijn,
                En dat most zijn door schrift: dus moet ick u dit bidden
                Wt gantscher herten dat hier woelet in het midden,
                Van dees beslooten kas.    Flav. Mijn selve vint ick beswaert,
                En tranen big’len om u goedertieren aert,
                (125) En liefden die ghy draeght tot dees Princes vol schoonheyt,
                In wiens verweend ghesicht het schoonste schoon ten toon leyt:
                Dan toch mijn Heer, en sout ghy kennen dencken niet
                Goe raedt, waer door dat dit vertreck niet en gheschiet?
Lelio.           Ick weet niet wat ick ken. ’t Is buyten mijn vermoghen,
                (130) Vermidts mijn Vader wil t’huys blijven niet ghedooghen
[fol. A3v]
                By dit soo is hy noch soo boos, en sonder reen,
                Dat ick hier niemant ken die hem weer sou versmeen.
Flavio.         Waerom ghy dat gevoelt?   Lel. Ghy mijn niet sout gelooven.
Flavio.         Waerom en soude ick niet?*  Lel. Om dat mijn dringht na boven
                (135) Ardeliaes wesen, ’t gheen ick acht het soetste Beelt,
                Dat oyt den Hemel heeft in ’s werelts rondt gheteelt,
                Om wiens wil dat ick sal yets nieuws by my bepeysen,
                Op dat ick blijven mach (en niet naer Padua reysen)
                Maer by u Paragon die gheen mijn liefden draecht,
                (140) Want mijn de studie om u liefden niet behaecht.
Flavio.         O ouden saggelaer keunt ghy soo bedroghen werden,
                En door u malle waen noch in u quaet volherden,
                Soo segh ick wetenschap huysvest neemt inden aert,
                Niet inde kale kop, oft inde grijse baert.
Lelio.           (145) Ick u de saeck beveel, laet soo u sinnen neyghen
                Tot mijn, als of de saeck mijns niet was, maer u eyghen,
                En dat sal zijn wanneer ghy my voor ooghen houdt
                Dees Schoone, die mijn heeft in Goods by zijn ghetrout:
                Van wien ick ben ghescheen, alst blijckt, maer nochtans sitse
                (150) Op mijne Ziels Autaer, me eert haer, en me aenbitse.
Flavio.         Ghedienstich is voor heen u trouwicheyt gheweest,
                Ick buych mijn tot u dienst, dus zijt niet meer bedeest,
                Maer laet ons uyt sien om den Grijsert te doen weten,
                Dat ghy vertrocken zijt, en by ons blijft gheseten.
Lelio.           (155) Gheen middel weet ick, want ick heb het self bepoocht:
                De Vos te schallick is, daer by noch te root oocht,
                Die my sijn Dienaer gheeft, om hem mijn doent te segghen.
Flavio.         My dunckt ick hebbe hier yets dat ghy keunt overlegghen
                Oft goet sal zijn oft niet: Dat ghy my hier verselt,
                (160) Daer niemant u en siet.   Lel. Ick wil niet dat ontstelt
                Mijn Vader om mijn daedt, dus doen ick sijn believen.
Flavio.         Ick u ghehoorsaemheyt sal yeder een verbrieven.
                Maer dat ghy onbequaem nu tot de study zijt
                Ick wel afmeten kan, want herssenen nu ter tijdt
                (165) Gheen sinnen hebben om dat u Goddin met klachten,
                Swiert door u schrandre breyn, en plant daer qua ghedachten,
                Daer om soo volcht de liefd’ oft study want die jaecht
                Twee Hasen, gheen van beyd’ hy uyt het Velt wech draecht.
Burusca.     Een schoone raedt die ghy gheeft Sr. Flavio by mijn trouwen:
                (170) Ba ghy zijt een galant borst, maer je meucht jou rust wel houwen
                Om sulcken raedt te gheven, hoe Bloet singhje sonder breyn?
                Datje sulcke woorden spreeckt? die Wissel is groot en niet kleyn,
                Die je maeckt tusschen vryen en studeeren, leeren Flavio leeren:
                Ja, ja, seght wat ’t hem baten sal, als hy langhe noch vol pijn en hert-sweeren,
[fol. A4r]
                (175) Heeft by nachten en daghen gaen guwen en gapen voor de deur,
                En dat hy noch op sijn Request antwoort krijghen (te weten) niet een leur,
                Seecker dats een fraey Cavailjeers treck, datje hem wou’t doen sintenellen,
                De droes daer doot aen loopt, mijn maech sou daer niet of swellen,
                En mijn tongh sou daer niet konnen gorgelen alsse wel behoort:
                (180) Non placet Vrienden non placet: maer mijn Sinjoor anhoort:
                Maeckt ghy den Servitoor, ick sel voor jou wel wat goets in legghen,
                En dan salic votre Signorye uyt wat anders tappen, ic derf ’tniet segghen,
                Niet seggen derf ick’t, want ick van schaemt word’ pimpelpaers,
                Maer nu ghy ’tweten wilt, als ic aen u neus sie, segh ick sci licet uyt mijn naers:
                (185) Dan toch ghelooft mijn Vogel, ick sel ’t aen jou Heer Vader niet verswijgen,
                Die waert hy dit hoorden, wel een popelcy op ’t lijf sou krijghen.
Flavio.         Jou besuckte nar, jou bunsingh, jou buffel, waert ick gheen onderscheyd droech,
                Ick dee jou Rekel op een aer manier singen, en ick sloech
                Jou plat, jou dogge, jou Ezel: siet hoe de geck speelt met sijn lijf.
Lelio.           (190) Mijn Heer ay hem verschoont, een dwaelter van de vijf,
                En voort soo heeft de Wijn de lecker opghetooghen:
                Maer siet hoe kijckt dien Fielt met overschoone ooghen.
Burusca.       Ita, ita, ick sou wel droncken wesen soo hy mient,
                Maer Heerschap hebje de Bril al van sommich Heeroom e lient,
                (195) Waer door dat hy het rechte en ware Woordt kan vinden sonder gissen:
                Voorwaer Heerschop als je die op jou Nasonem hebt, salje niet missen
                Van mijn dronckenschap te spreken, dan doch het sal wel schoonder komen:
                O jou gallegaert weetje niet dat jou Vaer mijn laest de Roy heeft ontnomen
                Ende die selve inde alder-outste Besjens ouwe Pis e leyt,
                (200) Om jou daer mee ad universitatem patavinam te quispelen. Weetje wat hy seyt,
                Neenje bygort slapperde boeren, maer ic weet het op een menuyt
                Lestent heb ickt eerst ehoort, hy om jou kreet by na de oogen uyt,
                Dat hy van jou wou maken een Heer, en meester vande Werelt,
                Of een Koningh als Alexander: He broer hoe souje dan wesen beperelt:
                (205) Hoe sou hy dan blickeren als ien Kaersemakers Kat, van ’t goet dat seer blinckt.
Lelio.          Waerom seghje dat, ick wil niet gaen daer hy mijn dwinght.
Burusca.   Ja, ja, ick heb het altemael wel e hoort, mienje dat ick doof ben,
                Of meenje meester dat ick sommige luy slacht, dat ick kranck van gheloof ben.
Flavio.         Voort jou bengel, dient jou meester, want dat vereyscht aen de jongen;
                (210) Maer waer ick jou Heer, ick peulde jou met een houtje daer de Nachtegael had op e songen.
[fol. A4v]
Burusca.       Hebje het hert past wat te raken, ick sel mee wat sien te snyen,
                En soo ghy hem bystaet, ick sweer je selt op den Ezel ryen.
Lelio.           Swijcht jou beest, ick wil jou onbeleeftheyt niet hooren of sien.*
Burusca.   Datje siet dat baet datje daer niet in hebt, je weet wel men maeckter Spaens Leer of met ien,*
                (215) Toch wilje niet hooren, soo wacht ick sal lossen hier wel eenighe proppen,
                Daer selje jou ooren en oogen wel mee konnen stoppen,
                En je selt soo foy lieflijck by jou Matresje ruycken, ongelijc moskeliaet,
                Ick begeer te spreken naer mijn believen, ick ben een Soldaet,
                En ick heb wel thien jaer int velt e weest, drie jaer in ste e legen,
                (220) Ick hebse wel hayr doen van bangigheyt drijten, en daerom voer ick de degen,
                Ick ben een braef hoome daer so wat te vegen is,*
                En waer ic niet met de neus by ben, weet dat ’t daer selden te deghen is:
                Dus wil ick geen braveren lyen, van luy die bloo guylen zijn,
                Wiens hoet ic op mijn hooft set, en dan sy datelijc an ’thuylen zijn.
Flavio.         (225) Nu dan herlekie ick sal op houwen, om jou meer te bespotten.
Burusca.   Geckje met my, ic met jou, so ist lapsack, dus wachje voor sotten.
Flavio.         Je zijt een abel quantjen, waert om u vel te stroopen saen.
Burusca.   By gort slapperde boeren, wachtje of ick sal jou met die steckade door loopen gaen:
                Dan toch Sr. Lelio laet ons thuys gaen, want jou bagagie staet reedt,
                (230) En onsen weel’gen Hengst heeft in sijn balch soo veel haver e leyt dat hy staet en sweet:
                Voort, voort Heerschop: komt, komt, wilt gien mal moertje mal kintje spelen.
Lelio.         Gaet ghy voor, ick volgh.   Bur. Dats gangh, gangh, gangh.          Bin.
Lelio.       *Nu wil ick u den Heer bevelen.
                En ghy o trouwe vriendt, ick bidde denckt op my,
                Terwijl ick nu terstont naer mijne study ry.
Flavio.         (235) Mijn vriendt ick stel voor mijn getrouheyt, tot een borghe
                De Hemelen te gaer, dies hebt ghy niet te sorghe:
                Ick draegh daer sorghe voor al op dat selve pas:
                Gebiet mijn ’t wort volvoert; en gaet.   Lel. Och oft in vrede was.


Scena 2.

ZENOBIO Vader van LELIO.
PANCRATIO Vader van ARDELIA.

Zenobio.  PAncratio ghy sult nu niet meer klachtich zijn,
                (240) Om mijne Lelioos doent, om dat hy is van mijn
                Ghetrocken, en hy sal daer wel drie jaren blijven,
                Dus sal hy noch by nacht of dagh yets voor u deur bedrijven;
                Nu keunt ghy wel gherust gaen slapen, en u kindt
                Heeft nu mijn Soone niet int oogh, die sy bemindt.
[fol. B1r]
Pancrat.       (245) Noyt heb ick over hem gaen klaghen by mijn weten,
                Maer hy mijn eer bewees steets waer ick was gheseten
                In alle stillicheyt, bequaemheyt en vermaeck
                In eerbaerheyt als mee ghehoorsaemheyt ick vaeck
                Hem hier bewandelt heb: en ’t gheen hem gaet vercieren
                (250) Ver boven dees dat hy sijn treftighe manieren:
                By dit ghy weten sult dat hy wel hebben wou
                Ardelia mijn kint voor sijn ghe-echte Vrou;
                Als ick sijn liefden sach, waer in k’hem niet kost spanen,
                Heb ick ghewilt hy u daer van toch sou vermanen:
                (255) Want sonder u begeer, om niet hy brack sijn hooft.
Zenobio.       Ghy hebt hem toeghestaen, en by u handt belooft.
Pancrat.   Neen, neen, dat doe ick niet, want ’t werck en was niet prijslijck.
Zenobio.       Hebt ghy alsoo ghedaen? soo deed’ ghy u saeck wijslijck.
Pancrat.   Waerom Zenobio is Sy u Soon niet waert?
                (260) Om dat ick als ghy doet gheen schatten heb vergaert:
                Neen neen het goedt is niet, maer weet dats is ghesprooten
                Van trosse Edellien, en uyt de stam der grooten:
                Siet op haer eerbaerheyt, en op haer deughden let,
                Ghy desen (zijt ghy wijs) om genich goedt verset.
Zenobio.       (265) De deucht is goedt, maer weet datmen wat meer begeeren
                Te weten ’t ronde goedt, op datmen dick mach smeeren
                De Boter op het Broodt.
Pancratio     ’T is waer het gheen ghy uyt,
                Maer looft mijn woorden, waer in ick de deucht besluyt:
                Die onheyl, haghel, mist, Fortuyn niet kan verand’ren,
                (270) En wel in teghendeel, den mensch met goedt doen wand’ren
                In allerley ellend, om dat sy stadich drijft
                Heur rad dat in dees naef u steets onstantvastich blijft:
Zenobio.       Orsu’ hier van ghenoegh.
Pancrat.   Dat staet in mijn behaghen.*
Zenobio.       Ick wil niet dat hy liefd’ u dochter toe gaet draghen,
                (275) Dus seght wat anders en wilt staken dit propoost.
Pancrat.         Ick weet wel dat den wreck het gelt is al sijn troost,
                Want die alst Varcken doet wroet steets in sijn vermoghen,
                En gaet noyt naer de deucht, ofte den Adel ooghen:
                Hy waent dat gelt hem wijst, hy seyt dat gheldt hem eert,
                (280) Jae roept de Sot door’t geldt wort over al begeert;
                En ’t blijckt by veele waer, want ’t ghelt doet vreemde sprongen,
                Hoort wat u den Poeet van dees mensch heeft ghesonghen:
                Ghy set u voet verkeert, in aerd’ en dreck ghy wroet,
                Recht als den Worm in het nare Aertrijck doet,
                (285) En laet de Aert Aert zijn, vreest die hem mocht ghebreken,
                En g’lijck als d’ees in d’aerd’, hy blijft int goedt vast steken:
[fol. B1v]
                Van Vriend en Maeghd ghehaet, als dees de doodt dan haelt,
                Met ’tslechste hem het Rif voor d’arbeyt wordt betaelt:
                Gheen Kat noch Hondt en is sijn schrapen meer ghedachtich.
Zenobio.       (290) Wech, wech, o malle bloedt, u reen zijn loghenachtich,
                Toch heeft u dese wan tot dese reen gheport:
                Vaert met u Dochter wel; mijn Tafel is te kort.
Pancrat.         Ghy moeyt u niet met mijn, want ’t is maer femel, femel:
                Maer ’t gheen dat ick u segh, my seydt den hooghen Hemel.
                (295) Draeght sorgh ghy voor u ghelt, een ballast en een kruys,
                Mijn kindt noch eten sal al ist niet in u Huys.
Zenobio.       Ick gae, en ghy, vaert wel.   Panc. Gaet, gaet, ter goeder ueren,
                Maer ick belach te recht u over malle kueren:
                Maer seydt het waerde spreuck: dat men wel armen laet,
                (300) Naer dat in ’s werelts crijts haer deughd’ niet onder gaet.
                Men siet nu meer naer ’t Goudt en ’t Silver, als de waerheyt,
                Mits het ons oogh bekoort, en voor ons al te klaer leyt,
                Als om eerlijck ghewin, en nootdruft, dat om dat
                De Grootsten ’t selver doen van ons vermaerde Stadt,
                (305) Die even wel om ’t goet, schoon het is onrechtvaerdich,
                Hier worden Heeren, en de grootste diensten waerdich.
                Nou, nou, patientie, om dat ick niet rijck en ben,
                Maer eerlijck, dies niet min, mijn al de Werelt ken.
                Ick hoop dat eens de tijdt en Fortuyne sullen drayen,
                (310) Haest dat dees gierigaert een Roos wort voor de mayen:
                En dan sijn Lelio Ardeliam bekoort,
                ’t Geen my den Hemel gunt. Vaert wel, ic ga dan voort.
Binnen.


Scena 3.

ZENOBIO. STRAMASSO.

Stramass. O O, hoe heb ick nu mijn leeden ghepijnicht met het loopen,
                Aers noch aers dan of ickse had inde Lombaert om een duyt gaen koopen,
                (315) Eerst op een pas, doe op een draf, daer na op een gemeene galop,
                Maer nu op een karier: siet hoe het swiet druypt van mijn kop:
                En dat om eenen Lelio, die so langhsaem vertrock, als of hy ging op stelten,
                Om dat hy niet resolveren kost te scheyen van sijn Matres gans felten:
                Doet dit dat kleyne dier, ic wed om een duyt dat ick hem sal vlien,
                (320) So ver als men een wit Paert doet: nu daer komter ien, al e sien,
                Hoort Singer Pantalon, helpt mijn, mijn, mijn, segh ick te rechte
                Van dese sware onverdraeglijcke Vracht, geschreven van de Knechte
                Oft sarviteur van Rodela oft Bordela, sijn naem is my onbekent:
[fol. B2r]
                Slabbermenten ’t is van een braef Schijtvalck, oft Poehaen, oft Student,
                (325) En sijn naem is mijn heel uyt mijn malle mory e gaen; want ick mijn boeck
                Niet op de om aen te teyckenen, toch het begint van een pan voor aen, of pankoeck,
                Of pan ezel, of Pancrasser, ick weet niet wat icker of maken sel,
                Die ick dese Brief gheven most.
Zenobio.       Vriendt je doolt, want je seght niet wel,
                Siet mijn te recht aen.     Stram. Vergeeft my mijn botticheden.
Zenobio.       (330) Secht mijn haer namen noch een reys wat hart, hier ter steden
                Ick sal sien of ick u dan op het best sou konnen onderwijsen.
Stramass. Monsieur, Monsieur, konje dat doen, ic souje tot d’Hemel prijsen:
                Hoort sy hiet Rotelle, Borbella, Cornella, of alias Brabbelaer.
Zenobio.       Noch ken ick Rotella niet, noch Bordella, Cornella: sy krabbe jou daer.
Stramass. (335) Scheert de geck niet met sulck een Bry Baert alsje aen mijn kin siet hangen:
                Verstaje my niet, Pancras is de dochter daer men na verlangen,
                Van haer vaer, dus wijst my het huys, dewijl ick hier sta.
Zenobio.       Ick versta u wel Broertjen, ghy meent het huys van Ardelia,
                Die Pancratio tot een Vader heeft, je sprackt wat doncker.
Stramass.       (340) Ja, ja, mijn Heer, Signeur, Edelman, Camu neus, en kale Joncker,
                Die ist waer naer dat mijn dorstich hartjen verlangt,
                Kompt wijs je my sijn Huys, of seght my watter uyt hanght.
Zenobio.       Cameraet en soeckt geen ander, hier benje by die dit hebben sal,
                Jy zijt nu alsoo wel vast, als de Rot inde val:
                (345) Ick ben de Vaer, dus moet ick sien watter is geschreven.
Stramass.       Jy de Vaer, jy: ja een Vaer om op twaelf Varen toe te geven,
                Maer doch jy de Vaer, jy?       Zenob. Ick ja ick.   Stram. Jy, jy, jy?
Zenobio.         Ja ick, wel loofje dat niet?
Stramass. Jou ouwen suffert, datje gans felten haelt, wantje spot met my.
Zenobio.       Nou alle gecken varen laet: en weet dat ghy ghekomen zijt ter goeder ueren,
                (350) Want ik ben Monsieur Pancratio, mijn Dochter Ardelia.
Stramass.       Ick kan mijn wesen niet bestueren:
                Toch Heer vergeeft het mijn. Maer terwijl ghy de Vader zijt
                Geeft Madame, me Joffrou dese brief, spoeyt u ’t is over tijt:
                Die my in handen gaf een Edelman, met een singuliere gratie.
Zenobio.   Wat voor een Edelman.   Stra. Met vel over sijn baert, en vael’ bonte mostatie.
                (355) Lang van statuer, van pas, niet te laegh of te hoogh,
                Een schoone Lecker, wel ghesont, want het hangt seer droogh.
Zenobio.       Dit zijnde rechte brieven waer om ic ben herwaerts gekomen,
                Maer ick hadde ghemient, dat de post se brenghen sou, maer die heeft sijn reys wat laet e nomen.
                Wat beval hy u meer.
[fol. B2v]
Stramass.       Dat ick sijn Cousijn sou van harten groeten.
Zenobio.   (360) Sijn Cousijn seer wel; ick weet wat hy wil, en dees brieven hier wesen moeten,
                Begeert ghy nu wat van mijn seght het, want ick hastich ben int kort
Stramass.       Loon voor mijn arrebeydt die ick e daen heb te weten port,
                Waer ick eerlijck my mee mach onderhouwen.
Zenobio.       Mijn Beurs is t’huys e bleven, komt morghen.
Stramass. Morghe weer. Wel trouwen,
                (365) Laet ick eens drincken om mijn dorst te verslaen.
Zenobio.       Mijn Hofmeester is van stonden aen op de marckt ghegaen.
Stramass.   Dat jou de Duyvel haelt; o jou eerloose proncker,
                Die een Ridders tongh in jou mont hebt, maer de Beurs van een kale Joncker.
Binnen.
Zenobio.       Nu loof ick u Fortuyn dat ick dees brief ontfingh,
                (370) Maer foey u Lelio die my quelt sonderlingh:
                Dan beyt ick sal u sin nu voor mijn selven houden,
                Die ghy o wulpse knecht Ardelia wout ontfouwen.
Binnen.


Scena 4.*

SILVIA. ARDELIA.

Silvia.     A Ch! wat een leyden maer heb ick van daegh verstaen
                Van mijn Lief Lelio, als dat hy is ghegaen
                (375) Naer Padua, om daer drie jaren vast te blyven;
                En ick vol sorghen ben, dat vrundschap noch sal drijven
                Mijn Flavium derwaerts heen.
Ardelia.       Tot mijn leedwesen dit
                Mijn Vader seyden my: maer weet dat mijn gheen lit
                Bleef sonder trillen laes! mijn tongh verliest haer spreken,
                (380) Mijn hart wordt overwelght, mijn boesem scheen te breken:
                Maer dat Speelnootjen ick sou konnen wederstaen,
                Waert ick dees jonghelingh daer naer mocht trouwen gaen:
                Waer van sijn meeningh is afgunstich en afkeerlijck,
                En ick om sijne wil moet swerven laes te deerlijck,
                (385) Sijn Vader sonder reen baert, buldert, vloeckt en tiert*
                En wil niet dat hy op mijn sijne oogen stiert.
                Al waert hy hondert jaer sou buyten lant gaen swerven
                Sijn liefden ick beken stant-aftich, ja het sterven
                Was Bruyloft sonder mijn, maer tgheen mijn ziel beswaert
                (390) Is dat ick trouden hem en nu niet ben gepaert
                En buyten desen helt geen anderen moet trouwen
[fol. B3r]
                Maer mijn om sijnent wil in wedu’es staet behouwen
                Men vlied van mijn, om dat ick ben ’t verkochte vleys;
                Dan doch de hoop mijn voed.
Silvia.         Soo ick te recht bepeys
                (395) Sijn liefd die hy u draeght, licht u niet sal begheven,
                Alwaert hy als een Boer sou op sijn ackers leven:
                En of sijn Vader raest hy gheen beloften breeckt,
                Vriendinne Flavio heel anders van hem spreeckt,
                Die hem vertroosten, en ’t ghemoet seer droevich stilden,
                (400) Aen wien hy seyden dat hy int kort keeren wilden.
Ardelia.       Dat mijn den Hemel gunt: ’t wordt van mijn niet gheraemt,
                Om dat hy Vaders woordt seer vreest, en ghehoorsaemt.
Silvia.         Ick Flavio doe seer bad dat hy hem sou becooren
                Gheseydt hy meer naer u, als naer syn Vaer most hooren;
                (405) Midts ghy zijn Echte waert.
Ardelia.       Sijn Vader scherp’lijck let
                Waer dat hy is, en waer hy weder ganghen set:
                En waert hy sulcx dede hy sou het aen hem wreken,
                Jae van mijn weerliefd’ hem en al sijn goed versteken.
Silvia.         Tot alle dingh is raedt, behalven tot de doodt:
                (410) En noyt sijn Vader heeft sijn kindt gheheel ontbloodt.
Ardelia.       Deed’ niemant desen wreck het sijne sou onthouwen.
Silvia.     Ay hout u maer gherust wilt Flavio vertrouwen.
Ardelia.       Ick ken sijn trouwicheyt, maer hy my niet ontlast.
Silvia.     Hy heeft een Medecijn die op u sieckte past.*
Ardelia.       (415) Gheen konst waer door dat hy mijn smerten doet vermind’ren.
Silvia.     Hy proef neemt baet het niet, het sal altoos niet hind’ren.
Ardelia.       Hoe sou hy vryen mijn vant inghewortelt quaet?
Silvia.     Door die; die u Mevrou brocht in dees droeve staet.
Ardelia.       Onmoog’lijck ist, want ick noch seer tril voor de wonde.
Silvia.     (420) Die wel ghenesen sal, wordt die maer wel verbonden.
Ardelia.       Cupido heeft mijn ziel te seer voor heen ghequelt.
Silvia.     En ’t loose wicht my me te deerlijck heeft beknelt.
Ardelia.       Soo veel te meer ghy hoort medogende te wesen.
Silvia.     Dat ben ick; maer ick hoop steets aen de gonst van desen
Ardelia.       (425) De hoop ons vaeck bedriecht dat door een yd’le schijn.
Silvia.     Ick bid u zijt gherust, vertrout de saeck aen mijn.
Ardelia.       Ick gae dan; en de saeck op ’t hoochst u zy bevoolen.
Binnen.
Silvia.     Vaert wel en zijt te vreen, en laet het droevich doolen*
                Want u verheven blom u met de Bladren ’trooft
                (430) En sijne levens bloed weer in u boesem hooft.
Binnen.


[fol. B3v]

Scena quinta.

SR. FLAVIO.

                                    1
                WAt heb ick moet gedaen;
                Eer hy my kost verstaen
                Om wederom te keeren:
                Dan toch het is nu wel,
                (435) Want Lelio die sel
                Daer sijn in and’re kleeren.
                                    2
                    Die ick nu soecken moet
                Op dat hy stil en vroet
                Mach met sijn Liefste wandelen:
                (440) En onder desen schijn
                Verlaten alle pijn,
                En van de minne handelen.
                                    3
                    Och! waert dat ick van nu
                Ondienstich wesen u,
                (445) En hem by haer doen woonen,
                Ick’t wedt den Hemel sou
                Veranderen u rou,
                My voor de weldaet Croonen.		                                     4.
                    Ick hebbe afgherecht
                (450) In korter yl sijn knecht,
                En naer Boloon doen treden,
                Op dat hy ons bestaen
                Niet lichtlijck sou beraen,
                Oft hooren onse reden.
                                    5
                    (455) Maer daerom moet ick dra
                Gaen by Simplicia,
                En paeyen haer door reden:
                En bidden dat sy leent
                Aen eender die steets weent
                (460) Haer slechte Vrouwe kleden.
                                    6
                    Ick lach om’t avontuyr
                Ick lach om dese keur,
                Tocht my meer sal verblyen,
                Wanneer den grysert siet
                (465) Sijn Soon, en kent hem niet
                In dees bedroefde tyen.       Binnen.


Scena Sexta.

STRAMASSO EN BARUSCA.*


Stramass.   HEllep! Hellep vrienden, hoe bangh wort ick, mijn buyck begint te rom’len;
                En mijn eenige hartjen gaet voor tegen de kraeck-benen tromlen.
                Om dat ick botten Joseph die brief een geven sou, en ick gafse een ander,
                (470) Ick sel jou die sin uytlegghen, en is ofse Piet drage most, en datse kreech Sander.
                En evenwel heb ick van dien kale Joncker niet een drop water e hadt,
                En daerom mach ick seggen dat ick my heb bescheten sonder aers-gat:
                Toch wie sou gelooven dat in dese ronde kloot so veel ontrou sou wesen;
[fol. B4r]
                Terwijl se goe Farheers hebben, die haer veel goets uyt het boeckjen gaen voor lesen:
                (475) Sien ick wel, soo komt daer de Knecht die my stuerden om een dach-schaer.
                Holla, hou sich, wel sech ick blijft staen, siet watje doet, komt geen wacht naer,
                Oft geeft mijn het woort oft loon voor mijn sueren arbeyt.
Burusca.     Wacker van hier jou benghel.
Stramass. Je hebt mijn wel heerlijck met jou brief verleyt,
                Die ick den een voor den ander gaf.   Bu. Wat wilje daer me seggen?*
Stramass.     (480) Dat je my voor de Brief betaelt, die ick in mijn maeljet gingh legghen.
Burusca.   Ick stucke schellems.   Stra. Betaelje me niet je blijft al jou leven langh een Dief.
Burusca.     Waer van jou betalen?   Str. Van de letteren, letteren verstajet.
Burusca.   Ja: maer je loopt noch met de brief.
                Toch krom-tongh ick ben nieus gierich om weten waer ghy een Borger mocht zijn?
Stramass.     Een arrebeyder mijn vriend, ghebooren in de Veltolyn:
                (485) Maer toch hebje my de brief oock gegeven, die te Bolonien most wesen
                Ey lieve segt het my, want ic schrijven kan noch lesen.
Burusca.       Ick gistent wel aen jou manieren dat ghy een vreemdelingh waert,
                Want die zijn allegaer van sulcken rateligen aert,
                Jae meenen dat haer Kat een Coningh is, als sy nagelen aen de handen krijghen:
                (490) Jae se willen terstont meester zijn, en voor haer ingeseten Overheydt niet swijghen.
                Maer seght mijn van waer ghy nu terstont ghekomen zijt?
Stramass.     Daer boven, dat hoeckjen om die straet door, dan ten roert jou nijt.
Burusca.   Is u niet ontmoet een kael-kinde jongeling, dat is sonder baert,
                Op so een weel’gen excellenten Ros, ick meen een Paert.
Stramass.     (495) Neen ick heb niemant gesien, maer ick hebber een sien leggen,
                Die hem sach, en om datje mijn niet betalen wout, wil ick jou die niet segghen.
Burusca.     Wil je niet so loopt aen de galg’, soo vallen die teghelen van die huysen u niet op’t hooft.
Stramass. Siet wieje voor hebt, en dat ick een man met eeren ben ghelooft,
Burusca.     Je komt immer daer van daen, hebje hem dan noch niet e sien?
Stranass. (500) Ick seg van hier jou droncke beest.    Burus. Ic seg laet mijn betien.
                Siet watje doet Poltron, kockien, dat ick jou niet een oog verset.
Stramass. Packje wech, of ick maeck jou voeten.
Burusca.     Wacht tot mijn Deghen is e wet.
Stramass. Wel wat of hy denckt op my soo ernstich te bedrijven.
Burusca.     Dat selje besien.   Stram. ’kSal u haest met dees stekade ’ tvel afstroopen.*
Burusca. (505) Hou waer neemt dat.   Stram.   Je dat en noch wat meer daer by.
                Ick breeck jou de neck, op datje geen meer bravade sult maken.
                Legt jou stock neer, laet ons met vuysten wat trom’len op de kaken.
[fol. B4v]
Stramass.     Dat wouje wel, neen nou ist jou beurt, tis de mijnen gheweest.
Burusca.   Nou ick raeje datje mijn kraech niet en kreuckt jou domme beest.
Stramass.     (510) Je wilt mijn so mijn sondachs pac niet door de dreck sling’ren.
Burusca.   Schelm bijt niet als de honden doen, laet los, laet los mijn ving’ren.
Stramass.     Stoot mijn schouderen soo niet.
Burusca.   Laetje dan ’t wringhen aen mijn handt.
Stramass.     Wat Duyvel warpje daer in mijn oogh? o schelm warpje met sant?
                Get schelm siet voorje, want ick sou mijn lichtelijck vergrijpen.
Burusca.       (515) Jae ick wed’ so hy kost hy sou mijn achterste wel toe nijpen.
Stramass. Van hier jou sticke-dief of ick maeckje voeten met dit mes.
Burusca.       Al e hoort, al e hoort vrienden dit legh ick in kennes:
                Nou sweer ickje datje door een kennepe venster sult kijcken.
Stramass.       Dats nou geen schant meer, want men doent wel aen rijcken.
                (520) Maer hoort laet ons weer Maes, en ’t keelgat begieten gaen.
Burusca.       Neen, neen, op het Schavot waer dat Vrou-haeslaers swieten, staen.
Stramass. Waer ick daer maer me vry, soo kon ick het naer vertellen.
Burusca.       Ick salt maken Paltron men u lijf op het rad sal stellen.
Stramass. Seker je selt niet, want dats om uyt jou ghesich te vlien.
Burusca.       (525) Schellem dats jou nae, nou selje de sterckte van Burusca sien.
Continue

Actus secundus scena I.

ZENOBIO.

Sinobio.  ICk heb met goed aendacht u brief wel overlese
                Waer in ghy schrijft (o Soon) in d’Echt te treen met dese
                Ardelie, naer dat ghy met lyen en ghedult
                U drie jaer hebt voldaen: Maer ick u sweer ghy sult
                (530) Een ander tot u Vrou in de Stadt Luca trouwe,
                Daer heb ick opghespeurt een ander rijcke Vrouwe:
                Wiens Vader gheven sal thien duysent ponden groot
                En dese naulijcks een: En noch ter lester doodt
                Is ’seenich Erfghenaem, en ghy Soon van het mijnen,*
                (535) Dan salmen in ons stadt gheen rijcker ed’len vijnen.
                ’T is waer sy eerlijck is, en deugh’lijck, maer t’onbreeckt
                Haer aen de ronden Godt, die maeckt een stomme spreeckt:
                En die ons eeren doet: jae maecktmen ons aenbidden.
                Ha! wel ghekomen Brief, waer in dat stont int midden
                (540) Gheschreven dat ghy niet wilden studeren, maer
                Haer trouwen als ghy daer gheleghen had drie jaer
[fol. C1r]
                Maer nu ick sweer dat selfd’ niet wel sal willen lucken,
                Om dat ick daed’lick sal belegghen dese stucken
                En u ontbieden t’huys, en doen u gheven uyt
                (545) Aen dese Rijcke: niet aen dees met niet een duyt.
                O Soon! waert dat ghy wist wat vreughden dat het binnen
                Te ram’len in het Goudt, je sout u haest besinnen,
                En segghen dat ick segh, oock andere oude mans
                Die segghen dat ’t gelt de Bruydt is die ons leyt ten dans:
                (550) Laet vry den Philosooph t’goedt achten vloed en ebben,
                Ick segh dat leelijck is nu gheen groot goedt te hebben.
                Toch daer Stramasso komt, die ick strack heb verleyt
                Dus gae ick; want het is een geck vol erricheyt.         Binnen.


Scena Secunda.

STRAMASSO en SCHAPPINO,
FLAVIOS knecht.

                IAe, jae, het mach passeren, ’t gaet redelijck, ick bin vol soo ick sie aent swieren,
                (555) En mijn dunckt dat ick foey, foey, wat ruyck, hebje niet een Baly met papieren?
                Om mijn achter end’ wat te vegen: Ha, ha, t’is nu wel e maeckt:
                Ick ben o bloedt van Ganse de brief quijt.
Schap.         Soo boef soo se.   Stramass. U reden staeckt.
Schap.     Hoort alle gecken varen laet, want jy bent een hoogh draver,
                Hebje jou langh-geoorden Esel niet e sien, die een sack met haver
                (560) Had steecken in sijn aersgat.   Stram. O! wat beest sin y’
                Binje droncken? soo swijgijt bonsingh, of je selt vertoornen my.
Schap.         Wel daer ick niet en spot met jouwe reverentie,
                Maer ick wedje niet en weet of en raed tot wat intentie
                Dat ick tot jou Meyster so soo spoedich sin aen e komen.
Stramass.      (565) Als ick niet en weet.*
Schap.     Tis om aen u te vraghen ofje oock hebt vernomen
                Seker Sprinckhaen, die van Geneve tot Melane soo reysen met een Langh-taringh aen sijn neus.
Stramass.     Foey jou onbeschaemden vuylen dronckert,
Schap.     Je bint een bloedtje weet niet van die leus.
Stramass.     Een Sprinckhaen met een Langhtaringh aen sijn neus?
Schap.     Jae, Jae, een Langhtaringh,
                (570) Hoe benje daer so vreemt of, hier staender wel die hem hadde garing
Stramass.     Een Langhtaringh aen de neus van een Sprinckhaen.
Schap.         Wel hebje hem dan niet e sien?
[fol. C1v]
Stramass.     Daer speelt de droes mee, hoe sou dat kunnen gheschien?
Schap.     Wel weetje dan niet hoe veer Roomen van den eersten dagh van Augusti is?*
Stramass.     Jou sackereerse geck scheerje my.
Schap.     Meenie dat broertie je raedt mis.
Stramass.     (575) Kanie gheen reden verstaen? of wilie niet na mijn hooren?
                Of binie te bot? nou seght de waerheyt binie ghebooren?
                Of binie ghelijck al de Boomen in het Bos e plant?
Schap.         Wat rijt mijn dien geck, soo most ick een struyck wesen sonder verstant:
                By gort neen, ick heb noch een Cerebrum en mijn vijf sinnen;
                (580) ’t Schijnt dat ghy nu uyt hebt, ick sal weer beginnen:
                Hebie dan niet e sien een groot langh, langh, langh Man
                Op een Paert ryen? langh (segh ick) langh, noch eens soo langh als een halve span;
                ’t Was ien abel gheest te paert, want hy dee daer mee dapp’re spronghen,
                En hy stack syn Navel voor uyt als een plat-luys, met de Buyck vol Jonghen,
                (585) Breet als een Mutsaert soo waren sijn schouderen die hy voeren gaet,
                En een dapper Venus kindt, want hy weet tot alle Hoeren raet,
                Schoon van wesen, een mondt die nau bevatten kan een pruym,
                ’tHayr krullend’ als slanghen, en ooren en neus-gaten dicht van schuym.
Stramass.   Nu sien ick datie met mijn spot iou onbeschofte dronckertie,
                (590) Voort gaet na bedt toe en rust daer een donckertie,
                Want ie nou geck bent, en ie brenght iou selven in dese tribulatie,
                Wech dronckert, ick ga van iou, want ick hou mijn reputatie.
Schap.         Ja als een scheel Varcken. Dan toch: Hem sich, hou sich, blijft staen, noch een woort,
                Wilie niet, loop, loop, de windt die moetie wayen voort,
                (595) Aen het dwars-kante houdt, en dan ghy sonder luysen gaet,
                En ie vry vande donder zijt, want Jupiter noyt kackhuysen slaet
                Nu ick gae ten huysen van Sempronio, en segh dat Lelio wordt verboden
                Van Flavio, niet uyt sijn huys te gaen, nu dats gangh: Maer groote Goden
                Ghelooft het wisselijck dat ick het niet langh maken,, sal,
                (600) Want ick met mijn soete lieve Jannettine mee wel een nachie waken,, sal,
                Die ick tot een schoon present dit Ruyckertie geven,, moet,
                ’t Is sulcken poeseligen waggel-gat, toch sy leyt een leven,, goet
                En wel, want sy is daer al door daer de Turven roken,
                Seer wel te moet: toch selden sterf de Kock of lijt hongher in de Koken.
                (605) Maer hoort wat ickie noch seggen sal sub rosa, want ick ben niet gheveynst:
                Ick had haer laest eens by haer billen, en se waren soo dick wel als mijn Heerschaps Kar-heynst.
[fol. C2r]
                Nou vrienden hier van langh e noch, maer ick bid wilt het niet segghen,
                Maer bepeynst wat een vreught my zijn sal, als ick sel inde bouten legghen.
Binnen.


Scena 3.

SIMPLICIA. FLAVIO.

                WAt wil mijn Heer van my?
Flavio.         U Dienstmaeghts kleedt Mevrou,
                (610) Waer meed’ ick in de nacht yets kluchtichs spelen sou.
Simplicia.   Waer om de mijnen zijt ghy Flavio niet begeerlijck?
Flavio.     Vermits die beter zyn, en seker al te eerlijck,
                Om spelen wel de Klucht. Waert ghy de sin verstondt,
                Ghy sulcx seyden niet.   Simp. Noyt kluchtigher men vondt
                (615) Als Flavio. Ick ga en hael Jannettens Kleeren.
Flavio.         Gaet. Dats de rechte slach, nou wil ick jou wel sweeren
                Dat niemant kennen sel Heer Flavio.   Simp. Ick kom weer,
                Ick gis niet dat ghy self de kleeden draeght mijn Heer?
Flavio.         Neen: maer Schappino sal die daet’lijck komen halen.
Simplicia.   (620) Wanneer hy komt, ’t is reedt, hy sal int minst niet falen,
                En wat hier meerder is, dat is Heer tot u dienst.
Flavio.         Fortuna u zy danck voor d’hulp op ’t onghesienst,
                En u lof waerde Vrou voor dees bediensticheden,
                Ick hou my steets verplicht.   Simp. Ick bid u staeckt u reden,
                (625) En soo ick aen u Heere kan eenighe diensten doen,
                Ghebruyckt mijn vrylijck.   Flav. Ick sal mijn t’huys wars spoen
                En sal mijn dienaer op het spoedichst tot u senden.
Simplicia.   Vaert wel dan Heer, en ick my mede thuys waerts wende,
                En maeck het kleedt ghereedt van onse Jannetjen,*
                (630) En wensche ick de klucht van desen Haen mocht sien.
Binnen.


Scena 4.

Mons. PANCRATIO.

                ’TIs nauwelijck een dagh twee, ofte drie verleden,
                Dat ick aen Flavio seer vriend’lijck heb ghebeden,
[fol. C2v]
                Voor mijn een goede Meyt te soecken, want ons Stijn
                Nu eerst ghehijlickt is: en’t past seer qualick mijn,
                (635) En ooc mijn Dochter dus te wroeten inde assen,
                En met t’gemeene volck om t’veghen t’hasse bassen:
                Als mede om dat het is seer periculeus alleen
                Te wandelen voor mijn kint, dat lichtlijck soo ick meen
                Verleydt sou zijn door praet van eenighe and’re gasten,
                (640) Hoe wel se gauwich is, soo kans haer licht vertasten.
                Maer als sy heeft een Maeyt die trou en eerlijck is
                Ick buyten vresen ben, sy dan niet licht loopt mis
                Door gayle mins besteur: want Vryers nu veel lieghen
                Om eerelijcke Maeghden schandich te bedrieghen.
                (645) Dan nu het Beurs tijdt is ick Flavio spreken moet,
                Die voor mijn en mijn kint wel een goe maeyt op doet:
                Ick gae.


Scena Quinta.

SCHAPPINO. JANNETTINA.

                O gheluckighe dach, daer ick wel hondert jaer heb naer gaen verlanghen:
                Lieve hartje, beckje Jannetje hoe sel jou Bachus vliege vangen,
                (650) Soo radt als ick jou o Bruyn oochde oversoete knickerdoosjen krijgh int ghesicht
                Jou mijn Hemelsche beeldeken, jou mijn harts Santinnetje, en mijn lieve wicht.
                Hoe, hoe, hoe wort ick gheprickelt, wel wat gaet mijn hier so vast omgorden?
                Gort Jannetteken mijn Lief ick sou om jou wel een vloy wille worden,
                Want ick ben garing daert warrem is, en je lust wel datmen couwen mach,
                (655) En je wilt me al een reys e boort wesen, eer ghy wenst naer den ouwen dach:
                Siet, siet daer komt de schoonste aen, de Hemel en sterren sijn my gonstich,
                Goeden dach moeye soete lieve beckjen.
Iannet.         Den Hemel is mijn jonstich,
                Dat ick jou mijn soete scheelertje soo schielijck vind.
Schap.         Nou set aen jou lippen.   Iannet. Ay stil, stil mijn Enghel.
Schap.     (660) O ’t smaeckt soo soet mijn lieve kindt,
                Noch een reys an, ay waerdertje, dan daer naer schep ick met mijn vorens net.
Iannet.         Immers wil het al stooten dat eenichsins me hoorens het:
                Nou Liefje flus weer, siet datje mijn niet en bedriecht.*
Schap.         Slapperde boeren ick word besmaemtsaemt, hy wil niet zijn in ’tslaep e wiecht:
[fol. C3r]
                (665) Maer nou schellem, ick sweerje wilje nou haspelen, Vlas salje spinnen.*
Iannet.         Niet vanden groven, al soetjes, seght waer wy jou meester sullen vinden,
                Want mijn Vrou heeft belast ick hem dat kleedt gheven sou.
Schap.         Mijn sinnen loopen spelen en dat om dat ick by sulck een bolle Meyt wel leven wou;
                Sulck een Hemels gaefjen, en bruyn-ooghde Coningin,
                (670) Met een silvert voorhooft, met so een neusjen, en Elpenbenen kin,
                Met sulcke poes’le handekens, en over-soete tepelkens aen die ronde borsjes:
                Waer na dat ic vlam als de kat na de lange je weet wel worsjes:
                Met sulck een ronden Halseken, ja soo langh als de neck van een Swaen,*
                Met sulck een kleynen middelken, dat ick met beyd’ mijn handen kan omslaen,*
                (675) Met sulck een moyen naveltie, en soet ghewrochten buyckien,
                Met sulcke drillende hammekens, en over-soeten struyckjen
                Daer ick Venus, Pallas en Juno me sou willen brageren gaen,
                En dat ick met my (je weet wel wat) steets sal eeren gaen.
                Om dat aen iou te betoonen, mijn soete lieve kroosie,
                (680) Dat ick jou in eeuwicheyt lieven sal, vereer ick u dit Roosje,
                Datie toch in het midden van jou twee valeyen set.
Iannet.         Ick neem het in danck aen, al souie my daer door gaen spreyen ’t net,
                Om daer naer bestrickt te zijn. Maer wat voor een stater an jou hoet?
Schap.         Dat is mee wel lieffelijck, en ’t is mee wel goet,
                (685) Maer ic heb het op straet evonden, dus dorst ick het niet geven u.
Jannet.         Neen Lief ick begeer dat niet, dus soo hout het voor u nu.
Schap.     Waerom en wiliet niet.
Iannet.         Om dat het komt van goeder hant, licht van u Matresse.
Schap.     Neen by gort, ghy zijtse alleen die ick lief, o waerde Princesse.
Iannet.         Ick gis datie met een maet meet alle Juffrouwen,, schier,
                (690) En datie dit mijn geeft, om met mijn de spot te houwen,, hier.
Schap.         Soo wou ick dat Leeuwen en Tygers my datelick in slockten,
                En datje mijn door Gods bestier, mijn oogen uyt ’thooft rockten.
Iannet.         Hoeje meer sweert, hoe ick iou nou minder gheloof:
                Hou daer brenght iou Heer dat kleedt, en ick hou mijn voort doof
                (695) Voor iou reden: dus gaet van mijn, want iou seggen in my sot,
                Dus schout mijn, of soo ie aen mijn Venster komt, ick kroon iou met een Pis-pot.
Schap.         Dat ick loofden dat ghy ’t mienden, voorwaer ick sou voeten maken,
                Maer ick blijf om dat ick weet datie boert met mijn, en dat doeje vaken.
Iannet.         Voort van hier, neemt het kleet, ’k wens u een bast om de hals.
Schap.     (700) Wel wie duyvel docht dat dit modde vuyltie was dus vol gals:
[fol. C3v]
                Dit druypneusie, dit smeerpelsie, dit lorres dreystertie,
                Dit schijtpelsje, dit kladdegatie, en dit verbruyde kacknaeystertie:*
                Voort, voort, gheeft mijn de kleeren, ick gheef iou de bast
                Om iou getaende keel, voort siet datie op het schottele wassen past
Iannet.         (705) Je op iou Meesters aersgat.
Schap.     Ick wil met iou nou niet langher spreken.
                Maer soo ick iou weer ontmoet, soo sal ick u die verduyvelde kop breken.
Iannet.         O mijn hooft, o mijn hooft, roept wraeck over sulcken rechter:
                Ay vrienden hout hem of hy wort ten lesten wel een braef, of een bitse vechter.
Schap.           Loop e wech ick raedt iou, of ick set ioudie stien naer iou kop.
Iannet.     (710) Nu als jy wilt staet maer breedt;
Schap.         O mijn ghemoet is van daer vol tot aen mijn krop.
Iannet.     Ja hadie Jannetten so lief alsse iou wel heeft met liefden omvangen
                Je sout soo haer niet dreyghen gaen.
Schap.         Vergheeft het liefie ick gheef mijn ghevanghen,
                Ick wel seggen sou, en vallen iou ootmoedelijck te voet,
                Waert ick u weerlieven wilden. Toch dat is uyt te quaet is mijn gemoet,
                (715) Dus laet ick iou staen, en ick wilie niet meer an sien.
Iannet.       Nou ist immers om ghekomen als de vrysters moeten naer de man vlien:
                Nou, nou Schiappino geeft mijn een soen, wy worden wel weer maetjes,
Schap.         Neen bygort ghy verleytmen so niet met iou overloose praeties
                Je hebt mijn so ontroert dat icker noch van beef sietet een reys.
Iannet.       (720) Nou men kijf en voort den oorloch om te bekomen weder peys
                Dus zijt wel te vreen, laet dit varen, en komt weder uyt vryen.
Schap.         Dat sal ick wel doen; maer onder beloften datie mijn soo niet sult ryen.
Iannet.     Gaet dan in vrede, neemt iou kleeren, geeft mijn voort lest een soen.
Schap.         Hout daer mijn eygentie: wilie oock dat icket meer sal doen?
Iannet.     (725) So dick als je wilt; gaet nou en brenght jou meester de kleeren.
Schap.         En als ick dat heb gedaen mach ick wel by u mijn waerdertie wederom keeren?
Iannet.     Jae ie Engheltie; dus gaet en jou meester niet versteuren gaet.
Schap.         Vaert wel Zeyl-steentie, siet toe datje mijn niet voor deur en laet.
                En ick vergheef jou datie mijn aen deed sulcken tribulatie.
Iannet.         (730) Ick mijn op het seerste weer recommandeer in u goede gratie.
                Nou ick gae; want ick heb in hem groote langhmoedicheyt ghesien,
                En als hy weer komm’ soo beloove ick dat sijn wille in alles sal gheschien.
Binnen.


[fol. C4r]

Scena Sexta.

BURUSCA.

                DIe een Boef slaet, sien ick wel, die moeter voor bloen:
                Maer ick wil bygort wel sweeren dat ick het niet mier sal doen:
                (735) Want hadden sy my op heeter daed e vanghen rad,
                Ick sweerje ick al langh aen mijn alderbeste keel e hangen, hadt:
                Maer doe ick een uyr tijt won om een Proucureur mijn saeck te ontdecken
                Doe had ick schut voor de galg: want sy weten een saeck te crommen en te recken
                Als je maer Pecuniam wilt gheven, en hoe datie meer geeft
                (740) Hoe aengenamer ghy zijt: jae het beste Heerschop datter op aerden leeft:
                Maer nou ick klou mijn hooft, want het heeft mijn ghekost net een pistolet
                Wat duyvel het smart te lang voor eender dieder niet meer en het:
                Maer nu hoe sal ick Sr. Lelios doente aen mijn Heer moeten segghen,
                Wil ick hem doen weten dat hy weerom thuys e lopen is, en mijn daer heeft laten legghen:
                (745) En wil icker noch by doen dat hy om de krachten van de min
                Sijn aldersuyckersoetste Ardelia niet kost stellen uyt de sin.
                Jae dats goe raed: maer evenwel sal ick aen al die vragen naer hem, die mijn komen teghen.
                En gaen door alle hoecken, straten, en slopkens soecken wel te deghen:
                O gans bloemer harten weert, weert, dits booswicht u schult:
                (750) Maer soo ick weer een reys by jou kom je dit beklaghen sult,
                De Droes haelt jou met jou vocht; ’t is geschiet ’t moet geschiet blijven,
                En ick mach dencken dat het om een quaet half uyr te doen sal zijn, om te hooren kijven.
Binnen.


Scena septima.

SR. LELIO in dienstmaeyts kleeren, nu
ghenaemt FARINELLA, Sr. FLAVIO,
PANCRATIO.

Lelio.       ICk danck u Flavio: en d’Hemel die wel kent
                Mijn sware teghenspoet: ter goeder uyren sent
                (755) Sy my dit luckich kleed: waer in ick soo sal wesen
                Dat ick naer dese tijdt mijn Vader niet sal vresen.
[fol. C4v]
Flavio.         Ja wel het past u soo of ghy een Dochter waert.
Lelio.       Hoe legghen wy ’t nu aen?   Flavio. U dies half niet beswaert,
                Ick draegh daer sorghe voor, ick sal u hart verquicken,
                (760) En u by u Goddin Ardelia beschicken.
Lelio.           Pancraes sich licht verstoort.   Flav. Neen hy u seer bemint,
                En dat om ware liefd’ die ghy thoont aen sijn Kindt.
Lelio.           Doet ’t dan opt spoedichst, want ick kan niet langer dueren,
                En elck een uer mijn is wel hondert duysent ueren.
Flavio.         (765) Ay zijt ghy maer gherust, niet vreest, ghy zijt vermomt:
                Weest kloeck, want siet daer gins Signeur Pancratio komt,
                Die ick tree int ghemoet. Mijn Heer zijt wel ghekomen.
Pancrat.       En ghy.   Flav. Ick heb u saeck seer vaerdich inghenomen,
                En u een Meyt verschaft, die by mijn Suster heeft
                (770) Drie Jaren uytghewoont, en eerlijck trou gheleeft,
                Noch sorgh e draghen steets voor aller Maeghdens eere,
                ’t Is al in haer wat dat ghy in een soud’ begeeren,
                Seer vlytich, suynich, en draeght voor de Koken sorgh.
Pancrat.       Sy gau lijckt.   Flav. Heer sy ist, ick blijve voor u borgh.
Pancrat.   (775) Maer seght hoe is u naem.   Flav. Haer naem is Farinella.
Pancrat.       Een naem van een Bandijt: ick my daer niet aen quelle,
                Om dat ghy mijn behaeght, dat om u aenghesicht
                Veel witter als het Meel, waer naer u naem speelt wicht.
Flavio.         En al haer doent.     Pan. ’t Is wel: ghy wilt immers de woorden
                (780) Van Flavio komen naer.   Lelio. Ja, en soo ghy yets hoorden,
                Met u sin niet ghelijck, straft my dat om dees kuer,*
                En dat ick niet en kan, ick leer van uer tot uer.
Flavio.         S’ is aerdich, klaer, en goet.   Panc. U meest sal zijn het wassen
                Van Schotels, en voorts op Ardelia te passen,
                (785) Haer wat verheugen, en te stueren tot de deught.
Flavio.         Mijn Heer Pancratio, ghy op haer vertrouwen meught.
Pancrat.   Laet ons naer binnen gaen, mijn Dochter sal verlangen.
Flavio.         Dient toch Ardelia wel.   Lel. Naer haer ick doe mijn gangen,
                En danck u voor dees dienst.   Pan. Adieu Flavi ick ga.
Flavio.         (790) Weest wacker, let nu voorts op u Ardelia.
                En ghy op Farinel.   Panc. Dat sult ghy uyt haer weten,
                Want sy sal suyckerde pap met pol-lepels by ons eten.
Binnen.
Flavio.         De Kolf is naer de Bal, en soo moet het haer gaen:
                Die geen wraeck-gierich zijn, en nimmermeer verstaen
                (795) De wille van haer kindt. Silvia dit wordt verkondicht,
                Ghy keert hoe dat de Vaer sich aen sijn kindt besondicht.*
Binnen.
Continue
[fol. D1r]

Actus 3. Scena I.

ZENOBIO. BURUSCA.

Zenobio.  KOckijn, en je hebt soo verlooren mijn Soon.   Burusca. Ja.
Zenobio.       Hoe is dat by ghekomen?
Burusca.  Hoe weet ick het: Maer hoort Heerschap ick vrees dat de Wijn had in e nomen,
                (Door de Waert sijn willen) dat de Doctoren hieten Opium,
                (800) Of slaep-kruyt in duyts: want soo ras ick het in had worden ick stom,
                En ick snorrickte soo wat: en naer ick weer ontwaeckten,
                Seyden de Waert hy wegh was: Daer naer ick maeckten
                Wel een groot gebaer, en ick heb hem opt spoedichst nagejaecht,
                En al weenende, wie my ontmoeten heb ick ernstelijck e vraecht,
                (805) Ofse niet e sien hadden een Joncker en mijn Heere,
                En se hebben neen eseyt, en daerom moet ic alleen weerom keeren.
Zenobio.       Poltron, ezel, bengel, ’t is wonder dat ickje niet sla blau en bol,
                Die in plaets van op mijn soon te passen, drinckt jou gat so vol,
                Datje noch van Tewes of mewes weet: doch ick saltje betalen:
                (810) Voort, voort, terstont na de Stal, wilt mijn Paert weer zalen,
                En rijdt op een galop hem na, siet datje hem vindt,
                Jou bunsingh, jou buffel, je sint puer-steken blindt,
                Datje sijn voeten niet te recht hebt na gaen bespooren,
                Ick weet hy na Padua is, en datje hem met jou droncke gat hebt verlooren,
                (815) Nou vliedt en niet en vertoeft, en maecktje mijlen kort,
                En ick wel seggen mach, o waerde broot siet van wien ghy ghegheten wordt.
Burusca.       Waer ick gingh, waer ick stingh, wie ick vraechden, men hadt hem niet e sien.
Zenobio.  Door wat wegh reed ghy?
Burusca.       Door de ordinaris wegh.   Zenob. Soo kan’t wel gheschien
                Hy een bywegh verkosen heeft, dat over de Velden weer,
Burusca.       (820) Dat sal by Godt de waerheydt zijn, maer weet de Wijn mijn quelden seer.
Zenobio.       Voort dan jou Rekel, en gau te paert, spoort hem naer als een goe Brack,
                En draecht jou nou eerlijck, of ick gheef jou licht de sack.
Burusca.       Nou dan dats voort gangh, en ick tree met groote stappen.
Zenobio.  Flucx licht u hielen, en versuymt geen tijdt met klappen.
Burusca.       (825) Ick loop metter haest of ick een been om ien duyt e cocht hadt.
[fol. D1v]
Zenobio.* Ick gis dat den sinne-ziel die loghen haest bedocht hadt:
                Maer nu sal ick naer Luca schrijven, daer mijn soon wel wat beter aen’t vatten komt,
                Want hy moet een wijf hebben, en ’t wil al muysen nou dat van katten komt.
Binnen.


Scena. 2

ARDELIA en LELIO.

Ardelia.   MYn Vader noyt en kost my yets doen aenghenamer
                (830) Dan dat hy gaf my u by zijn, want bequamer
                Jonghwijf ick noyt en sach, midts dat ghy abel zijt,
                En niet onnuttelijck u kost’le tijdt verslijt:
                Waerom ick u oock min. Noch min ick u om’t wesen
                ’t Gheen ghy hebt seer ghelijck van die ick heb uytghelesen:
                (835) En wien ick heb gheplant int midden van mijn hart,
                En wien dat ick versel, al is hy van mijn vart:*
                Waert dat ick niet en wist ghy maghet waer ick seyden
                Dat ghy mijn liefsten waert.    Lelio. Den Hemel t’wesen leyden
                Tot lijckheyt van u lief, ’t gheen my op’t seerst’ verheucht:
                (840) Maer my ick bid u seght wie dat u jonghe jeught
                Onstack met ’t minne vyer.     Ardel. Dat hou ick in secreete,
                Wanter niet aen en leyt om ’t selfde strack te weeten.
Lelio.           ’Tis waer mevrou; maer dat ick yver is om dat
                Ick garingh u en hem uyt dese quellingh hadt.
Ardelia.       (845) Dats niet in u vermoogh.
Lelio.       Mevrouw’ kan dat niet segghen.
Ardelia.         Ik weet dat teghen my laes! te veel laghen legghen.
Lelio.       Seght wanneer keert hy we’er?*
Ardelia.       Laes dat den Hemel weet.
Lelio.       Bedruckte maeght u rou is my van herten leet,
                Ey seght my wie het is!* Ardel. ’Tis Lelio mijn waerde
                (850) En eenige zielens troost, mijn afgodt op der aerde.
Lelio.           Vrou dat een los hooft is, een nachtwl die veel praet
                By eerelijcke lien, en danse weer verlaet:
                Een dapp’re nesschebol, een spotter kannekijcker,
                Een vuyle dobbelaer, een schamper Rethorijcker:
                (855) Dus laet hem, en ick bid dat ghy staeckt u ghetier,
                Want luckich zijt ghy dat hy is ghereyst van hier.
Ardelia.       Sou Lelio als ghy seght gheveynsd’lick met mijn hand’len?
[fol. D2r]
                Neen sulcx ick niet gheloof; k’heb hem heel aers gaen bewand’len.
Lelio.           Ick weet dat selfd’ is waer, want daer ick heb ghewoont
                (860) Vrijd’ hy een Juffrou die hy sulcx heeft betoont:
                Te weten dat hy wech trock en liet dese sorghen:
Ardelia.       Wie wast?   Lel. De eerbaerheyt mijn t’houwen doet verborgen.
Ardelia.*  ’t Zijn flitsen; die de tongh vol quaetheyt en fenijn
                Beladen hebben, wenschen dat het soo met hem mocht zijn.
                (865) Neen, neen, ick loof sulcx niet dat komt van een betweter
                Die waent dat hy hem kent, maer ick kan Lelio beter:
                Ick weet sijn trouwicheyt, sijn eerbaerheyt, syn deught,
                Dus swijcht van sijn persoon.
Lelio.       *  Met recht en reen ghy meucht
                Hem lieven, hy ist waert en moet hem gonst betoonen,
                (870) En mijn van al t’ghesegh van hem op’t seerst verschoonen.
                Ick wenschten hy u had, u die een Werelt zijt
                Vol alle lust en vreucht, een perrel onbenijt:
                Een Venus op der aerdt, een Pallas in u reden,
                Diana die waert sy van yeder aenghebeden,
                (875) U ooghen stralen zijn die buyghen doen dit hart
                Tot u, soo dat ick self helacy! raeck verwart
                In uwe schoonheyts Hof, en waert ick mocht verand’re
                Ick liet ons binden van Cupido aen malcand’re.
Ardelia.*  Besint u lieve kint te hoogh ghy mijn verheft,
                (880) Tis boertery, en ghy daer me mijn eere treft:
                Toch soo schoon ben ick wel, mee konstrijck ende aerdich
                Dat ick de weerliefd van Lelio ben waerdich,
                Die ick gheswooren heb in eeuwicheyt mijn trou:
                Wel Farinella jae, hoe ick haer meer aenschou
                (885) Sy meer naer Lelio swijmt: ick bid wilt dit versussen
                Dat ick aen u sal doen.   Lelio. Ick sal.
Ardelia.       Ick moet dan kussen,
                U lieve tweelingh rood.   Lelio. O oversoete gaef.
                Dat die eens lucken mocht aen u weemoedighe slaef,
                Of sout ghy waerde vrou het van hem niet begeere?
Ardelia.   (890) Dats recht, vermits ick weet het teghens streedt mijn eere:
                Maer u ick in sijn plaets nu weder kussen moet.
Lelio.           Weet datmen doort ghepeys de eer oneer an doet.
Ardelia.   Noch eens soo’t u gheliefd.
Lelio.           Al e noech laet staen dat sabben.
Ardelia.   Ha! heugelijck vermaeck; noch eens t’sal niemant labben
                (895) Want wy hier zijn alleen: en dan soo sult ghy gaen
                Naer Flavio. die u sal veel van hem doen verstaen.
[fol. D2v]
Lelio.           Ick voegh mijn tot u dienst, al woudt ghy duysent malen.
Ardelia.   Keert op het spoedichst weer.   Lelio. Mocht ick hem by u halen,
                Ick vloogh en gingh niet meer.   Ard. ’tHeeft d’Hemel niet gewilt.
Lelio.           (900) Weet ghy’t Ardelia soo houd u dan ghestilt.
Ardelia binnen.


Scena tertia.

LELIO. ZENOBIO.

                LOf Hemel, Son en Maen, lof Aerd’ waer op dat treden
                Ardelias radde leen, waer door ick raeck te vreden:
                Lof o coraelde roodt: lof Adem die ick soogh
                Wt ’t Goddelijcke vat, als ick haer loos bedroogh.
                (905) Lof handen die ick greep: lof tintelende ooghen,
                Waer door ick ben ontfonckt, en in liefd’ opghetooghen.
                Lof borsten die voor mijn seer bloodt laghen ten toon:
                Lof middelken, ghedraeyt door handen van de Goon,
                En soo veel Starren als den Hemel stelt te veuren,
                (910) Ick wensche dat u soo veel lucken sullen beuren.
                Soo dan door Godes wil mijn wensch niet kan gheschien,
                Soo hoop ick dat ghy sult dit in mijn harts-grondt sien,
                Die ghy naer mijn verscheyen sult int hert bevinden:
                Nu is de studie af, ick gae tot mijn beminden
                (915) En overtrouwe vriendt, op dat hy dit verstaet:
                Maer daer mijn vader komt: o Hemel helpt, wat raet?
                Waer loop ick, ’k ben ghesien, ick kan mijn niet versteken;
                Toch kan mijn Lief mijn niet, die mijn heeft recht bekeken,
                Ick heb ’t vertrouwen dat hy my mee niet en kent.
Zenobio.       (920) Goeden dag soete Meysjen, wel is jou vryer hier niet ontrent?
Lelio.       Wel oudt bejaerde Man, waerom gaet ghy dat vraghen?
Zenobio.       ’tVragen vry staet, toch ick hoorde sulcken antwoort noyt mijn daghen.*
Lelio.       Wilje vraghen, vraeght die, die niet anders doen.
Zenobio.       Je lijckt wel een Boerinnetje, maer van wesen fris en koen.
Lelio.       (925) Jou haest moy ghenoech.    Zen. Ay soetertje noch ien woortjen,
                En daer naer ien kusjen, dan gheef ick jou ien oortjen.
Lelio.           Loop met jou gelt inde pomp, want ick begheer het niet.
Zenobio. ’t Is al goet me e nomen, want met een soen ick jou onteere niet.
Lelio.           Puys, puys, puys.   Zen. Dat ick met jou so wat vry praet sulje excuseeren,
                (930) Want ick heb al even eens een Soon als jy, die te Padua gereen is om te studeeren.
[fol. D3r (BLL)]
                En om datje hem soo wel lijckt of hy het selver was,
                So verheuch ic mijn noch.   Lel. O had den Hemel op dat selve pas
                Mijn een Knecht ghemaeckt, ick had de gheluckichste geweest op Aerden,
                Maer het schijnt se doe gierich was, en datset aen mijn spaerden.
                (935) Want de Mannen zijn Heeren, en de Vrouwen moeten pijn lyen,
Zenobio.       Je seght de waerheyt Kindt, komt wilje wat naer mijn vlyen,
                Gheen qua Tongen ghy hoeft te vreesen.   Lel. Laet los ick bid jou en swijght,
                En houdt mijn niet op, wantje mijn van mijn eerste liefde niet af en krijght.
Zenobio.       Gaet in vreede, maer seght mijn waerje woonachtich,, zijt.
Lelio.       (940) Als ick wil dat jy ’t weet, sal ick het seggen, ’tschijnt datje machtich,, vrijdt.
Zenobio.       Waer om niet mijn soete beckje, een soentje, waert je mijn noot wist,
                Je sou’t my helpen gaen.   Lel. Wech, wech ouwe saggelaer, payst op u doodt-kist.
Zenobio.       Dat ick vaken by soo een jongh spruytje quam, ick worde wel groen,
                En ick noch wel weten sou wat ick met haer sou doen:
                (945) Op die koop ick wou dat dit den Hemel gaef, o bloet hoe sou ick soenen,
                Sulck een jonghen vetten poeseligen sock-lammertje, en daer by sulck een groenen
                En weelighen spruytjen, o me ick word’ van dencken wel aers,
                Dat noch meer is, peys icker langer op, ic sou wel miene waers.
                Nou ick moet den haes op doen, en sien waer se heenen gaet,
                (950) En ick sal haer door mijn gelt sien te bekooren, want dat is geen ghemeene raet.
Binnen.


Scena 5.

PANCRATIO. LELIO. ARDELIA.

Pancrat.   SEght Dochter hoe u haeght u Dienst-maecht Farinel.
Ardelia.       Heer Vader naer mijn wensch, want se is beleeft en wel.
Pancrat.   Ick bid u roept haer hier, ick heb haer te belasten
                Om Spijs te koopen, ’k meen tavont te nooden Gasten.
Ardelia.       (955) Ick heb haer uytghestuert.    Panc. Wel alsse weder keert,
                Ay houtse by u t’huys. Binnen.    Ardel. Ick volghe u begeert,
                Gaet ghy in vreden, gaet.
[fol. D3v]
                                Bedroefde borst wilt nu uyt braken,
                            U quellen en u wrev’le pijn,
                            (960) Op dat ick eens mach vry gheraken,
                            Van ’t gheen besinghelt is in mijn.
                                Om Vyolettens Krans te streng’len,
                            Voor die gheen die mijn Ziel ghebiet,
                            En komt ’s nachts voor mijn slaep-plaets heng’len,
                            (965) Beklagend’ ’t leed aen hem gheschiet.
                                Wiens lyen dat ick dan beweene
                            ’k En weet waer ick mijn wenden sal,
                            Ick sucht en woel, ’k vlucht, ’kweet waer heene:
                            Laes! blijf dweemoedich in dit dal.
                                (970) Somm’ schijnt hy veer van mijn te vluchten,
                            Dan weer nadert, en te met
                            Soo schijnt hy met mijn mee te suchten:
                            Somm’ hy mijn droefheyt mee verset.
                                Maer als ick dan door’t droomen wacker,
                            (975) Soo sien ick desen schoonen niet;
                            Met wien in droom ick gingh ten Acker,
                            En klaechden hem mijn herts verdriet.
                                ’k Beween mijn bitt’re onghelucken,
                            Mijn prickels tot een spoed’ghe doodt:
                            (980) Om dat ick ’t Roosje niet mach plucken,
                            Vermits ’t met scherpe doorens schoot.
                                Dees soude noch gheen handen quellen,
                            Als ick daer naer verseeckert waer,
                            En wierd verlost uyt dees mijn hellen,
                            (985) U schoon bekomen mocht daer naer.
                                Waerom ick sal den Hemel smeken
                            Die somtijdts wel ons schricklijck dreycht,
                            Maer daer door gaet quaet opset breken,
                            Weer naer moed’loosen hulpsaem neycht.
Lelio.       * (990) Daer komt dat schoone Beelt.
                Den Hemel is my gonstich.
                Midts ick Gods Handtwerck sie, ver boven and’re konstich.
Ardelia.       Wat tijdingh brenght ghy mijn?
Lelio.       Ach die is onverwacht.
Ardelia.       (995) Soo is die niet te goet.   Lel. Laes! neen.
Ardelia.     Ick word verkracht.
Lelio.           Ick wild ick niet en waer ghegaen om sulck een tijdingh.
Ardelia.   Ay me hoe raeck ick noch uyt dees te vinghen strijdingh?
                Seght my wat dat ghy weet.   Lel. De maer die is te snoodt.
Ardelia.       (1000) Ick hoop o Farinel dat Lelio niet is doodt.
Lelio.           O me! wat doet de Min hier vreemt en wond’re spronghen?
[fol. D4r]
                Ick wenscht te segghen, en mijn Tongh, ach! wort bedwongen:
                Maer toch dat Flavio seydt dat werdt van mijn ontdeckt.
                Wanneer den Jonghelingh, die ’t al van u verweckt
                (1005) Quam daer men eenen wegh met houten gingh besetten,
                Waer by dat stingh een Paert dat sijn doorganck beletten,
                Het gheen hy heeft verset: en als u Lief voor by
                Nu trachten weer te gaen, sloegh het hem in de Sy,
                Dat hy int Water viel door ’t duys’len en door ’t stromp’len,
                (1010) Waer dat hy doe verdronck, Mevrou soo ’t volck gaet momp’len:
                Toch ’t leste dat hy sprack was van u waerde Bruydt,
                Om wiens wil dat hy stack, ’t hooft stees ten Water uyt.
Ardelia.*      Wee my rampsael’ghe Vrouw: wraeck Hemel voor u daden,
                Barst Aerden ruckt mijn in, en laet ick u versaden
                (1015) Met dit vileyne Rif, waer op dat onheyl viel
                Wanneer het wierd’ ghescheen van d’inghestorte Ziel.
                Komt Caron, rijst, en wilt u op het spoedichst spoeyen,
                Want hier soo staetse die ghy sult naer Agron roeyen,
                Waer dat u Cerberus drie-hoofdich mijn verleyt,
                (1020) En wenscht dat hy hier in dees snoode boesem weyt:
                O handel al te wreedt! seght Klooten waer om ’t leven
                Ghy niet hebt afghesneen, of ’t radt my waer ghegheven?
                Waer om ghy mijn niet woudt wanneer ick soogh de borst,
                Versticken door het soch? seght waerom ghy niet dorst
                (1025) Mijn wringhen af den neck, of slaen met Blixems luyst’ren,
                Rijst spoken, rijst ick bid, en wilt mijn licht verduyst’ren,
                Of soo ghy niet en komt ick maeck mijn van de been.
Lelio.           Mevrouw bedaert.
Ardelia.   Ick voel verand’ringh in mijn leen,
                Mijn hayren rijsen.
Lelio.           Nou Mevrouw, ay wilt bedaren.
                (1030) Hy noch int leven is, en hoopt met u te paren:
                Ja nader als hy oyt sijn daghen heeft gheweest.
Ardelia.       Neen Farinel, ghy soeckt verblijdingh voor mijn Gheest:
                Dus bid ick dat ghy seght waer dat hy is ghebleven.
Lelio.           By u mijn lieve Vrouw, ghesont en fris aen ’t leven,
                (1035) By u is inde Stadt noch onlanghs soo ick mien.
Ardelia.       Neen hy te Padua is.
Lelio.       MeVrouw hier sult g’hem sien.
Ardelia.       Ick kan hem al te wel, schoon hy stingh onder hondert.
Lelio.       Soo keunt ghy hem nu niet, dus siet en weest verwondert,
                Hier onder Lelio is die u volght op de hiel.
Ardelia.       (1040) Mijn Hemelsche cieraet, mijn inghestorte Ziel.
Lelio.       Mijn levens voetster-vrouw, mijn Hemels suyv’re bake.
Ardelia.       Mijn werelt en Fonteyn van alle mijn vermake.
[fol. D4v]
Lelio.           Mijn schoone Hemels Maen.     Ardel. Mijn onbevleckte Son,
                Verquicker van mijn Ziel.*  Lelio. Mijn Werelts Paragon.
Ardelia.       (1045) Mijn eygen eygenschap.   Lelio. Mijn lieve levens strengel.
Ardelia.   Regeerder van mijn hert.   Lelio. Mijn waerd en heyl’ge Engel.
Ardelia.       Prins die het al ghebiet.   Lelio. Vrou die het al vermach.
Ardelia.   Ay kust mijn kraelde roodt.   Lelio. Al waert den heelen dach.
Ardelia.       Al waert mijn levens tijt.   Lelio. En ’t sal my niet verdrieten.
Ardelia.   (1050) Och wat het vreuchden zijn.   Lelio Wat sal ick noch ghenieten?
Ardelia.       Al ’t geen ghy van mijn wilt.   Lelio. Al ’tgeen dat ghy gebiet.
Ardelia.   Weest voocht-heer over mijn.   Lelio. U Slaef en anders niet.
Ardelia.       Neen Lief ick u Slaef-in.   Lelio. En Lelio u eyghen.
Ardelia.   Die ’t al van mijn heheerst.   Lelio. Ghy die het al doet neygen.
Ardelia.       (1055) Wat werckt de Liefde niet.   Lelio. Niet anders als de trouw.
Ardelia.   Die sweer ick by dees handt.   Lelio. En ick by dees Mevrouw.
Ardelia.       Komt in mijn Keur-Vorst, komt en laet ick u verquicken,
                En wilt op ’t spoedichst u daer in de kleedingh schicken;
                Mijn Vader wacht u, en hy u yets wil ghebien.
Lelio.           (1060) Al ’t gheen mijn Vrouw ghebiedt, sal inder yl gheschien.
Continue

Actus 4. Scena 1.

FLAVIO.

Flavio.     ICk loof dat Lelio, naer dat ick daer van oordeel,
                Ghekreghen heeft het gheen hy achten al sijn voordeel,
                Dat is Ardelia. Maer wat een stuers ghelaet
                De Vader mijn bewijst, wanneer dat hy verstaet,
                (1065) Dat ick de oorsaeck ben van haer by een vergaren,
                Dat ick de oorsaeck ben van haerlien t’samen paren.
                Dan nu ick kreunt my niet: maer op het spoedichst ga
                Tot mijne Phœnicx Vrou, mijn waerde Silvia,
                Op dat mijn saeck, door sijn belets’len niet en missen,
                (1070) En pratende van sijn doent, sou ick mijn tijdt vergissen.
                Dan toch haer Moeder heeft my haer heel toeghewijdt,
                Maer dat ick trouwen sou met Lelio op een tijdt.
                Dus is mijn harts begheer en over-dapper wenschen,
                Dat hy bekomen ras het gheen wat sy gaen wenschen.
                (1075) Houdt daer Zenobio komt gaet. Want hy segghen mocht,
                Dat ghy sijn Lelio had by sijn Goddin ghebrocht.
Binnen.


[fol. E1r]

Scena 2.

ZENOBIO, LELIO.

                NOu voel ick eerst dat het vryen niet inde minnaers macht is,
                Maer dat de Min het naer haer behagen doet, die seer groot van macht ist,
                Want ick heb door haer aenprickelen en dapper aenporren
                (1080) Het huys en de naem van mijn Faranelletje waer e worre,
                Daerom ick nou derwaerts ga, want ic van haer niet wel dueren kan,
                En ick ben soo beseeten amoreus op haer dat ick mijn selven niet bestueren kan:
                Hoe ouwer hoe gecker sien ick nou, en ’t sal waer wesen,
                Doch ick sal ’talleen niet zijn, wanter isser wel een schaer van dese
                (1085) Minnaers, die out en doof zijn, waerom ick dan soo wel niet als ien aer,
                Neen, neen die furie moet nou voort gaen, want mijn sinnen op haer
                Niet sonder kussen sullen over wayen, dus moet ick noch iens an minne-snoer slaen,*
                En al ist ick oudt ben, ick sal mijn poos alsoo wel als ien jonghe te roer staen:
                Siet daer komt mijn engeltje, mijn troosjen, en mijn buysjen,
                (1090) Mijn lieve nickertje, mijn quickertje, en mijn bolle muysjen:
                Ick schuyl in dit hoeckje en hoor wat sy segghen sal.
Lelio.           Ick bepeys my hoe ick de reen van dien ouwen sot weerleggen sal,
                Die soo versot was op mijn of hy een jonghe Vryer,, was,
                Maer gien meer gratie had dan of hy een lebbighe snyer,, was:
                (1095) Siet daer komt hy, wat of hy segghen wil?   Zen. Goeyen dagh Vriendinneken,
                Mijn Hemels gaefje, en de oorsaeck van mijn minneken.
Lelio.           Goeden dagh Patroon.
Zenobio.   Ay blijft wat by mijn, want ick ben die, die om jou eerwaerdigheyt gingh dwalen,, vroet.
Lelio.           Ick moet ter marct gaen om naelden en spelden, en halen goet.
Zenobio.   (1100) Ay lieve troosjen, ick bid u voldoet mijn een bede.
Lelio.           Ten past gheen dienstmaecht haer tijdt met praten soo onnut te besteden.
Zenobio.   Ay ontfermt u mijnder, en u dienaer toont ghenaden,, Vrou.
Lelio.           Ick blijf niet langer, want dat aen mijn heylick schaden,, sou.
Zenobio.   Wel hebje dan sin te trouwen?   Lel. Ja wasser maer een die mijn begheerden,
                (1105) Want ick mee van vleys en bloet ben.   Zen. Ik ben die om jou uyteerden,
                O mijn soete-melcx-kindtjen, dus helpt mijn, en siet hoe mijn het deert,
                Dat ick jou Blanckertjes niet hebben mach.   Lel. ’t Schijnt datje my scheert
[fol. E1v]
Zenobio.   O mijn lammetje ick doe niet, en ick wenschten dat wy paerden,
                En als ick jou hebben mocht, achten ick mijn de luckichste op der aerden.
Lelio.           (1110) Schaemt u Zenobio, denckt dat ghy ons een stichtingh hoort te zijn.
Zenobio.   Ic en kan de liefde niet wederstaen, dus vertoornt u niet over mijn.
                    Nou ick recomandeer mijn, en ick sal voor u wat uyt mijn dief-sack halen,
                Dat vereer ick jou, siet wat het is, een kettingh van schoone bloet Coralen,
                En dese Beurs met gelt.
Lelio.           (1115) Ick namse wel, maer wast uyt goeder ghemoet,
                Dat je se mijn gaft, maer je soeckt wat aers, daerom hout je goet
Zenobio.       Neemt dit lapjen Sy, en die vier ducaten, en dit paer schoenen,
                En laet mijn nu u overlieve mondeken eens soenen.
Lelio.           Ghy verbint mijn soo door u giften, en doente seer beleeft,
                (1120) Dat ick dat niet weygheren kan, komt spoet jou en se mijn geeft.
Zenobio.       Dat smaeckt; gomme, mocht icker soo duysent steelen.
Lelio.       Ick sal voor jou bidden dat Godt jou weer thien voor een wil deelen,
                Vaert wel, vaert wel ick ga, of mijn vrou wel lichtelijck op mijn dondert.
Zenobio.       Ay Engeltje loopt noch niet, ick heb mijn over u noch niet verwondert:
                (1125) Hoort jaechtse jou uyt, je blijft vrou en vooght over mijn huysraet
Lelio.           Daer sou Lelio tegen zijn, en hy mijn sacken sou, dan wist ick mijn geen raedt.
Zenobio.       Becommert u dies niet, weetje niet dat ick ben de Vader,
                Die soo hy’t mijn te grof maeckt hem ont-erf, en maeck het jou allegader,
                Hy blijft noch drie jaer e wech, en in dien tijt loopter noch veel water ten dal.
Lelio.           (1130) Neen dats mijn meening niet dat ick jou om mijn pijn’lijc val,
                Maer dat ick jou mee lief, salje uyt mijn konnen vernemen,
                Voort dan en letter wel op, op dat onse kennis niet en vervremen;
                Soo komt tavont als ons volck alle gaer is in rust,
                En opent mijn dan u hert, en seght dan wat jou lust,
                (1135) Soo je mijn dan wilt op gien goede meeningh en eerbaerheyt te ghemoet komen,
                Benje waerdich datje met goe garden wederom wort waer e nomen.
Zenobio.       Jou wil ick en gien aer, en daer op moochje wel vast,, gaen.
Lelio.       Ick neem dan dees giften, als mede al de last,, aen,
                En sal jou soo dapper dienen en in waerden houwen,
                (1140) Dat het incomen van sulcken stiefmoeder Lelio niet sal berouwen.
Zenobio.       Ick sal dan komen met de klock te vier ueren daer,*
                Och ofse al e slaghen was.    Lel. Als je nou het huys ghenaeckt, maeckt wondere cueren daer,
                Verandert u kleet, so sal u niemant kennen die u mocht ontmoeten
[fol. E2r]
Zenobio.     * In welcke kleederen, seght mijn hertjen, mijn beckjen, en mijn soeten
                (1145) Farinella.   Lel. In Vrouwen die souwen wel heerelijck staen,
Zenobio.       Dat wil niet vallen, want je weet sy snachs niet by de straet en gaen.
Lelio.       Wel siet datje een kleet krijcht van jou Kockijn, of een ander kackerlacker,
                Of hoort wat best wesen sal, steeckt jou in de kleed’ren van een Backer.
Zenobio.  Dats’ recht, want men morgen backen sullen so ick heb verstaen.
Lelio.       (1150) En wy mede, soder dan yemant komt, die en sal ons niet verraen.
                Want ick seggen sal datje onse Backer zijt en haelt het deech.
Zenobio.       Dats overgoet, begort ick steeck mijn daer in niet een veech,
                Maer hoort eer ick ga, wat sult ghy mijn geven voor een teken.
Lelio.           Snuyt twee drie mael u neus, en dan sal ick ’thooft uyt de Venster steken,
                (1155) En u in laten.    Zen. Adieu ick sal wesen u liefste Bruygom:
                O mee Farinella.   Lel. Bruygom wel dat lijckt wel een droom?
                Bruygom?   Zen. En je mijn Farinelletje mijn waerste Bruytjen.
Lelio.           Hoe ick sijn Bruytje?
Zenobio.   Ja Farinelletje, je moet nou overvaren, je sint al in mijn schuytjen.
Lelio.           Gaet heen jy ouwen nar, die mijn sijn min heeft verbrieft,
                (1160) Die sijn eyghen Soon in schijn van een dienstmaecht lieft:
                Nou komt, ick wachje, en ick sal jou mee wel een reys op het uyl setten,
                Ick ga, vrienden ick ga, en bidde datje wilt op desen Jan druyl letten.
Binnen.


Scena 3.

BURUSCA. JANNETTINA. SCHAPPINO.*

Burusca.  NOu weet ick wel, en ick hou het oock voor wis*
                Dat Lelio is weer ’t huys gekeert, en naer Padua niet en is
                (1165) Ick denck nou by mijn selven dat Flavio hem huysvest door goeder trouwen,
                Want sy lieven malcaer seer, ja den een kan niet streylen of den aer moet de pot houwen:
                Sy zijn alle beyde met de besete min omgort,
                Daerom zijnse oock by malkander en vertellen wat haer schort:
                Maer waer sel ick och arme onnosle sulletje blijven?
                (1170) Wat wech loop ick heen om vry te zijn van sijn knorren en kijven.
                Ick weet goe raed ick blijf ten huysen van mijn vrient,
                Maer wie komt ginder? o dat is het vel met een gat dat mijn dient
                O soetertje mocht ickje eens op mijn degen rijghen?
                Je sout so steurs niet op mijn zijn, maer wel beweghen krijghen.
[fol. E2v]
                (1175) Nou ick sel sien wat ick by haer doen kan, nam tempus docet,
                Audaces Fortuna juvat; & abundans cautela non nocet:
                Dats voor de Geleerden. Nou ick na haer, en wens haer goeden dach:
                Blijft staen Liefstentje, wilt mijn doch behoeden, ach!
                Mijn hartje barst om de liefde die soo elewekich my gaet ryen.
Iannet.         (1180) Leyter jou wat an lecker?   Bur. Ic wouje wel in dese staet vryen
                Ben ick de schoonste niet, ick sweerje dat by goet.
Iannet.         Om hem daer aen te branden als men aen ’t Yser doet.
Burusca.   Och dat is waer, want mijn hartje leyt in een ysselijcke vlamme.
Schap.         Wacht tot ick Water e put sal hebben, ick salje begieten, en hy sal bestramme,
                (1185) En je selt als de Hen niet meer broets zijnde clocken, maer sussen.
Burusca.   Vergeeft ’tmijn Jannetje, tot de min helpt geen water om blussen.
Iannet.         Weetje soo veel al.
Burusca.   Ja hertje, beckje, de liefd’ maeckt mijn soo gheleert.
Iannet.         ’t Is wonder men u niet groot en maeckt, want men wijse lien begheert.
Burusca.   (1190) Maer nou ick wouje wel bidden, datje met my niet gingh gecken,
                En datje an mijn sulcken trouwen liever u liefde gingt ontdecken.
Iannet.         Puys, puys, puys, wel vaer is jou Cerebrum los,
                t’ Sint Jutmis als de Kalveren danssen, en de Gans vecht tegen de Vos.
Burusca.       Je sit weer in jou spot-stoel, je maeckt het mijn te bangh.*
Iannet.       (1195) Je begint weer te neurien op jou ouwe sangh.
Burusca.       Hebje mijn dan niet lief?
Iannet.       Looft de ervarentheyt soo salje niet strompelen.
Burusca.       Ick derf het niet segghen, je bint als ien stien, ick gae ’t maer soetjes mompelen.
Iannet.       Dat wil ick bekennen; ick ben noch soo hart als ien Signet,
                (1200) En jy soo murruw als Was, datmen wel in jou vlees set.
Burusca.       ’t Is wel e seyt: want ick om jou verdwijn, en heel versmelten moet.
Iannet.     Dat loof ick nou niet, voor ick het sie.   Bur. Dat jou gants felten hoet,
                Datje na mijn doodt gaet verlanghen.
Iannet.         Wat raeckt jou doodt of leven my, ick salder gien erf of ontfanghen,
                (1205) Ick selje niet voeden, wel wat laet jy jou duncken, wat stelje jou te vooren.
Burusca.       Soo sulcx geschiet, je selt erfgenaem zijn, want mijn naers ick jou maeck tot een moye toet-hooren:
Iannet.     Foy jou onbeschoften Rekel, van hier, of je krijcht de Aker op jou kop.
Burusca.       Ay weest soo quaet niet, ick datelijck mijn mont stop.
Iannet.     Wacht jou bengel, foy je hebter wat in voor ’t bijten vande vloon.
Burusca.       (1210) Soo je dat weer seght, ick sweer dat ick jou met mijn Bolonice Saucijs sal doon.
Iannet.     Laet los jou funne fiel, en hout jou handen van mijn Aker,
                Of het salje beurt worden; o eerdief en onnutte kaker.
[fol. E3r]
Burusca.   Je soo boos niet.   Ian. Hellep, hellep vrienden die hier zijt.
Schap.           Wel wats hier te doen, waer is al het ghekrijt,
                (1215) Och so ick sie, so is het de alderliefste en dat kluchtige Jannetjen:
                Wie doet het jou kindt.   Iann. Burusca Lief, in hy wil met mijn op Vrouw Venus betjen.
Schap.           Wacht, wacht, ick sweer ick wel aers tot hem drubben sal.
                Noch by de nieren van Claes os dat ick hem haestich lubben sal,*
                Voort van hier of ick maecje voeten, jou verbruyde vrysters quaet wenner,
                (1220) De gallich komje toe, want je bint een war-geest, en een rechten straetschenner
                Dats gheen speck voor jou beck, gaet soent jou Trijns,, strop.
Burusca.       O jou Ezel, verckedrijver, jou hoere-jager, jou Swijns,, kop,
                ’t Is wonder dat ick jou daer datelijck de keel niet of en beet,
                Voort leckt de Schotels, en maecktse ghereet.
Iannet.           (1225) Wat hebje op mijn schotel wassen te seggen, voort op jou doente let:
                Hoe langh ist wel e leen datje in de speloncke des duysternis worde geset.
Burusca.       Ick spreeck niet tegens jou, ick tegen dese spreecke.
Schap.     Ja hontsvodt komter uyt, ick sel jou neck an sticken breecke.
Burusca.       De Hemel mijn wel bewaren sel voor sulcken vuylen guyt,
                (1230) Dat selje by mijn Ziel hayr kosten, sa komter uyt.
Schap.           Wilje daer aen Cammeraet, soo neempt mijn pee, ick neem de jou.
Burusca.   O onbeschaemden rekel, denckje ick om jou mijn eer vergeten sou?
Iannet.           Ay wijckje, laet sien hoe langh dat sijn eer is,
                Ick wou wy daer mee wat of hadden, want dat mijn hertens begheer is.
Burusca.       (1235) Nou braveer mee niet te veel, of ick jou aen morsselen stooten moet,
                En ick dray jou den hals of, als men de vette Gansen doet.
Iannet.           Fiel dats voor jou.
Burusca.   O mee je bijt in mijn vleys met jou tanden.
                Het is een dolle hont, slaet doot, slaet doot.   Ian. Ick sel aenranden
                (Soo je het mijn te bont maeckt) jou ooghen en jou neus.
Schap.           (1240) Cammeraet packje van hier, of je krijght wat mier, want ick heb de leus.
                Nou, nou weest soo quaet niet, en laet dien buls-kop dwalen,
Iannet.     Com jy by mijn, ick sal aen de Put gaen Water halen,
                En daer sullen wy spreken van jou en mijn, en hy wort wel aers,
                Soo most men der dwangh setten, en hem jagen after den Ezels naers.
Burusca.       (1245) Nou ick vinje wel allien, en dan treen ickje plat:
                Noch wil ick jou wel sweeren datje gien Poortier sel worden van Jannetten gat.
Schap.           Hoe bin ick nou vervaert, mijn lijf voelter de smart,, of,
                Want ick vrees je met jou tongh noch loopen sult & cetra, en kittelen mijn hart,, of.
[fol. E3v]
Burusca.       Ick acht mijn selven so kleyn niet, om jou reen te weerleggen,
                (1250) Daer om sal ick het u Heer Flavio, en u Vrou Simplicia seggen.
Schap.           Je moochter wat om snacken, maer ick ga, dats je veur.
Burusca.   Hoort, hoort: Daer vreuchden in huys is, staet droefheyt voor de deur.
Binnen.
Continue

Actus 5. Scena 1.

FLAVIO. LELIO.

Flavio.     LOf Hemel die door gonst mijn alle dingh beschickten,
                De Moeder porden dat sy Silviam op quickten
                (1255) Tot mijne egemael, die wilden dat ick nou
                Op ’t spoedichst met mijn lief, haer Dochter trouwen sou:
                Het gheen ick weder streef, en bad wy souwen trouwen
                Met Lelio ghelijck, en t’samen Bruyloft houwen:
                Want sonder ’t zijn het mijn niet licht’lijck sal gheschien;
                (1260) Dies gaen ick naer hem toe, om hooren en om sien
                Hoe’t met hem is gheluckt, en met sijn Lief en waerde:
                Siet ginder komt hy aen.    Lelio. Gheluckich is de Aerde
                Waer over dat ick ga. Mijn Heer sien ick u noch?
Flavio.           O ja ghy, en my ’tseght hoe staen u saken doch?
Lelio.           (1265) Gheluckich lucken die. Dus van ’t gheen is bedreven,
                Ick acht ghy d’oorsaeck zijt o voeder van mijn leven,
                Want door u kloeck beleydt en overwijsen raet,
                Ick met mijn Vader heb ghehouden meenich praet,
                Die door ’t ghelijck sijns Soons, als mee dees roode wanghen
                (1270) Mijn liefden, maer nu seer met minne schicht bevanghen,
                Heeft mijn steets naghejaecht, dat meer belooft sijn trouw,
                En mijn goet gelt ghedaen, gheseydt te zijn sijn Vrouw.
                Waer op ick loofden hem, om dat hy niet kon dueren
                In dese staet, dat hy sou komen te vier ueren
                (1275) In eenich Backers kleedt aen onse after poort:
                Dan is de Vis int net. Nu sal ick segghen voort,
                Hoe ick Ardelia door liefd’ haer tot mijn treckten,
                Mijn eyghen wesen haer int openbaer ontdeckten,
                Waer sy mijn trouwe gaf, en ick oock weder haer;
                (1280) Soo datter tusschen ons nu niet meer feylt. Dan waer
                Ghy dit met mijn verstingh, ick sou mijn laten raden,
                Of ick hem (als hy komt nu tot mijn onbeladen)
                Mijn openbaren sal, hem leeren wat dat doet
                Oprechte liefd.
[fol. E4r]
Flavio.     O ja, dat is mijns oordeels goet.
Lelio.           (1285) Ick bid dan mijn verselt, houdt, waert mijn Kamers Sleutel,
                Mijn by staet soo ghy hoort van hem ghekijf ’t ghepreutel,
                Siet voorder wat hy doet.   Flav. Wat seyt Pancraes hier van.
Lelio.           ’t Is wel soo ick hier hem van buyten houwen kan.
Flavio.     Ick u ons Godt beveel, kom op ’t bestemde uere,
                (1290) Op dat ick ooghen mach dees nieuw begonne kuere.
Lelio.           Ick mijn mee t’huys waerts keer, mijn Vader ick verwacht.
                O Min wat doet ghy? waerom ghy mijn ziel verkracht?


Scena 2.

Mons. PANCRATIO.

                ICk ben niet gewent ’s savonts by de straet te gaen,
                Want de lucht bevanght mijn, om dat ick heb daer een beetjen aen de praet e staen,
                (1295) Waer mijn een Catar vil met kracht op mijn loose
                Die mijn nu niet en doet doen, als hoesten sonder eenich verpoose
                O lucht, o lucht, ick schou u nu, tis beter in myn warme nest:
                O arme outheyt ghy zijt te beklaghen, nam illa morbus est,
                Want u sieckten nou wassen van uren en daghen,
                (1300) Doe ick jonghman was kon ick het al wel verdraghen:
                Nou daer kom ick niet meer, want tis te grooten kruys,
                Buyten door-sieck te zijn, daerom blijf ick liever gesont in huys,
                Hein, hem, hem, o Catar, Catar.


Scena 3.

ZENOBIO. LELIO.

                SOu icker gaen of niet, waerom sou ickt niet waghen?
                (1305) Ick spoey mijn, want de klock die heeft terstont gheslaghen:
                O poeselighe dier hoe is mijn ziel verblijdt;
                Mijn hartjen door mins wil op een korde waghe rijt.
                Wie kan my in dit kleed, ’tgheen van meel is bestoven
                Als al de Backers zijn? kant selver niet ghelooven
                (1310) Dat ick Zenobio ben. O me wat sal ick soet
                Ghenieten by u lief, die dese aenslach goedt
                Ghevonden heeft voor mijn. Ick wil wel yemant tarten
                Van dese Jonghelien, om met haer te quickstarten:
                Dan toch mijn dunckt t’is tijdt ick gheve haer nu de leus,
[fol. E4v]
                (1315) Die desen is siet toe, twee snuytjens met mijn neus
                Dats een, dat zijnder twee: hoe wel lust my mijn leven.
Lelio.           Zenobio zijt ghy ’t?   Zenob. Ja moer ick kom daer even.
Lelio.         Ay wacht tot dat ick kom.   Zenob. Ick springh ick dans, ja ick
                Die door mins lieve keur haest inde brant verstick.
Lelio.           (1320) Waer sinje?   Zenob. Ick ben hier. O soentjes suycker soetjes.
Lelio.       Zijt stil Zenobio set saft u ouwe voetjes,
                En maeckt dat het mijn Heer Pancratio niet en let,
                Hy even is ghegaen, soo daed’lijck naer sijn bedt:
Zenobio.       Ick sel Goddinnetjen: biedt my noch eens u lippe.
Lelio.         (1325) Sus, sus en hout mijn wel dat ick u niet ontslippe.
Zenobio.   Nu als ghy wilt, ick sal op’t best u volghen naer.
Binnen.


Scena 4.

FLAVIO. ZENOBIO. LELIO.

Flavio.    DAer is dien ouwen geck dien wond’ren saggelaer
                Met Lelio ghegaen: hoe of het of sal loopen,
                Hoe deur o malle nar ghy u berou sult koopen
                (1330) Met roeden tot jou gat, ick aen de door t’hoof steck
                Hoor al het segghen van dien ouwen mallen geck.
Lelio.           Zenobio laet of wantje bint een verrader.
Zenobio.  Jae, ja loopt vry e wech snoo Leli van jou Vader.
Lelio.           Ick loop, hoe wel ghy Vader beter loopen mocht.
Zenobio.   (1335) Ghy Lelio verkleedt om haer wie oft oyt docht?
Lelio.           Je soutje aen een Meyt een sloofje soo verhanghen?
Zenobio.  Van hier jou Vaghebont, ofje selt vlieghe vanghen.
Lelio.           Segt Vader wie van bey verdient de meeste straf,
                Ick die de jeugt voldoe, of jy met bien int graf?
Zenobio.       (1340) U saeck schijnt goet te zijn, maer is niet tot u voordeel.
Lelio.       Al ’t gheen ick heb ghedaen ick dee met een rijp oordeel.
Zenobio.       Ghy doet dat niemant hier in Padua doen en dorst.
Lelio.       Ick niet, maer laes! de liefde gloeyden in dees borst.
Zenobio.       Tis wonder datmen die niet kluyst’ren kan en sluyten.
Lelio.       (1345) Hoe men die meerder parst, hoe hy hem meer gaet uyten.
Zenobio.       Het selfden schijnt nu waer.
Lelio.       Laet ons dan met ons twien,
                Of sal hier anders gaen.   Zenob. Het moet nu wel gheschien.
Lelio.           Of al de werelt u sou achten voor een sotte,
                (1350) De kind’ren dees u doent uyt lachen en bespotte:
                Daerom belooft het mijn dat ghy te vrede zijt,ADH
[fol. F2r]
                Of ick roep wapy moort.       Zenob. O wonderbare tijdt,
                Hoe hebt ghy mijn verleyt, gheboeyt met sulcke boeyen.
Flavio.         Soo ouwe wagghelaer, wat gaet ghy u bemoeyen
                (1355) Hier met dees jonghe Meyt?       Zenob. Flavio ghy zijt de gheest,
                En beyd u Schoenen zijn ghemaeckt recht op een leest.
Flavio.         Je weet waer door u soon was in te grooten swaerheyt,
                Dat om Ardelia.   Lelio. Hy Vader seyt de waerheyt.
Zenobio.      Weet dit Pancratio wel, is hy hier mee te vreen?
Lelio.       (1360) Heer Vader hy is wel, ’t bestaet aen u alleen.
Zenobio.       Patientie dan parfors.   Pan. Farinella in, hoe gaje my verstooren,
                En treckt mijn van mijn rust, voort, voort jou malle dooren:
                Comt in, segh ick, komt in, dees Vryers loopen laet,
                Siet ghy u vaten wast, ick wil niet dat ghy praet.
Lelio.           (1365) Mijn Heer ’t gheen Vryer is, maer ’t is mijn Heer ons backer.
Pancrat.   Al door soo gaet sijn mondt, komt hier by mijn jy snacker.
                Waer om ghy ’t aensicht deckt?       Flav. Dat wort voor u geheelt,
                Doch ghy ’t haest weten sult. Siet ghy u niet bemeelt:
                Dan ’t gheen hier wordt ghedaen men tot u voordeel pleghen.
Pancrat.       (1370) Ick gisse aen dees saeck my seer veel zy gheleghen?
Flavio.     Ja Heer tot u profijt, want die, die ghy daer siet,
                Dat is Heer Lelio, en Farinella niet:
                U Dochters eyghen troost, sy waer sijn vreucht op aerden.
Pancrat.       En isse dan geen meyt?   Fl. Neen.   Pan. Wat de liefd’ niet baerden:
                (1375) Wee mijn bedrofde man: wegh is mijn Dochters eer.
Lelio.           Verslaghen niet en zijt, noyt was sulx mijn begeer,
                In eer en deught heb ick haer soecken steets te volghen:
                Dus ick dees Schoon begeer.   Panc. O wonder en hobolghes
                Tek’nen van ware liefd’; weet dit u Vader wel?
Lelio.           (1380) Dees Backer dit seer wel voor hem afrechten sel.
Pancrat.   Voort laet u Vader op het spoedichst t’onswaerts spoeye.
                Ick wil niet dat dees Backer met ons saeck sich moeye.
Flavio.          Al ’t gheen den Backer doet, de Vader sal toestaen.
Pancrat.   Wat seydt den Backer dan?   Zen. ’t Is wel dat ’t wort gedaen.
Pancrat.         (1385) Zenobio ick door de spraeck ben waer gheworden:
                Wanneer ghy Bacher wierdt, seght watter u toe porden,
                Voorwaer dit drollich is van sulcken ouwen Man.
Zenobio.       Lacht vry, de Botter valt wel dapper in jou pan.
Flavio.     Mijn heer ’t gheen is ghedaen, blijft naer ons oude regel.
Zenobio.       (1390) Ja vrienden, want mijn woordt dat hou ick voor mijn zeghel:
                Seght dat sy herwaerts komt.   Fla. Daer komt de schoonste aen.
Pancrat.         Ja, ja, je hebt, je hebt jou handel wel e daen,
                ’t Gheen als ick ’t hoorden, heeft my seker verdrooten,
                Omdat ick vast vertrouw dat gh’ier hebt afghenooten.
Ardelia.         (1395) O Vader sulcx niet denckt, door dien dat men hier riep,
[fol. F1v]
                Ontweckt ick uyt mijn slaep, hoewel ick soet’lick sliep.
Pancrat.         Voor dese mael ick ’t u vergheef mijn lieve Dochter,
                Soo wanneert weer ghebeurt, soo wandelt wat versochter.
                Toch wat gherucht is dat?


SCHAPPINO. JANNETTINA.*

                      (1400) Mijn Heerschap die sal Silvia trouwen,, ho, ho, hoy,
                Wy sullen dan mee Bruyloft houwen,, ho, ho, hoy;
                Hoe sal Burusca dan toe sien, fa lera, fa la,
                Dat ick jou heb o Jannettien, fa, la, la.

Stramass.       Simplicia wat zijn dit lusjens, ho, ho, hoy,*
                (1405) Mijn hertje sprinckt om dese kusjens, ho, ho, hoy:
                Hoe salt noch woelen als het leyt, fa, la, la,
                By u schoone verborghenheyt, fa lera, fa la.

Flavio.           Swijght Rekels, swijght ick segh, en siet wat hier sal wesen.
Pancrat.   Ardelia ghy wilt beloften doen aen desen,
                (1410) Die hier staet: siet wie ’t is.   Ard. Een Backer, neen geensins,
                Want daer mijn eyghen staet, mijn voocht Heer, en mijn Prins.
Lelio.             Ick danck u Hemels Beelt die ’t sinne Choor doet neygen.
Ardelia.   Of dees mijn dienstmaecht was, soo was hy mijn ziels eyghen.
Pancrat.         Doet dan ’t gheen ick begeer.   Ardel. Ick volghe u gheboon:
Pancrat.   (1415) Bedanck u Backer beur. Mijn dochter en mijn zoon*
                Gheluck ind’ Echte staet, weet dat ’t is mijn behaghen.
Schap.           Noyt sach ick wonderder van al mijn leven daghen.
Flavio.     Chiappino haelt mijn Lief, gaet spoeyt u, haestje dra.
Schap.           Mijn Heer siet ginse komt u waerde Silvia.
Silvia.     (1420) Naer dat de vlugghe maer mijn al ’t gheheym ontdeckten,
                Ick op het spoedichst mijn naer u te samen reckten,
                Om Heyl te wenschen u in d’heylighe Echten staet.
Stramass.       En wy u mee Mevrou.   Zen. Mijn vrienden daet’lijck gaet,
                Na d’Hooftman, Crauvels, Kocx, Wijntappers en sijn knechten,
                (1425) Seght haer dat sy voor ons de beste spijs aenrechten.
                Ik wil nou t’Hemel wil, die dit soo heeft ghevoecht,
                Ghy mee ter Feesten zijt, en met mijn spijs vernoecht,
                Op dat ick in een huys vier Bruyden mach aenschouwen,
                Die op een dagh, wat dach? een ooghenblick gingh trouwen.
Flavio.     (1430) Wy dancken u mijn Heer.
Zenobio.         Dat ghy versoeckt de Wijns,
                Heer Flavio en ghy versorght de Musicijns,
                En laet ons van dees tijdt in Hemels vreughden groeyen,
[fol. F2r]
Allegaer.  Godt wil ons gunnen datmen steets In liefde bloeyen,
Schap.             (1435) Burusca dats een neus.
Stramass. Hoe vaert jou Blaeuwe scheen?
                Wy hebben elck de ons.
Burusca.         ’T is waer ick blijf alleen,
                Maer dus langh alleen te blijven had ick niet voor e nomen,
                ’t Sal me haest gedyen want uyt Bruyloften, Bruyloften komen
                Elck Duyvel heeft sijn weeck, nou ick gae daer wat te bicken is,
                (1440) ’k Roep Bruyloft overluydt, vaert wel; ick gae daer wat te licken is.

BELLEMONT.

                      Burusca zijt te vreen; maer waer ick Cupidootjen
                Ick spanden op mijn boogh, en gaf u hart een schootjen,
                Omme te lieven een, want soo ick kan besien
                Soo keunt ghy in dees kou niet slapen wel allien.
                (1445) Te meer om dat Jannet nu trout een ander vryer:
                Hoort toe ick weet u raedt; maeckt vry u broeck wat wy’er,
                En bid Vrou Venus aen dat sy u quel verset,
                Haest uyt dees Feest ghy mee een Vrou krijght op u bet:
                En dan soo sal ick mee noch eens een Feestdach houwen.
                (1450) Komt naer de Bruyloft spoet men vint daer keur der Vrouwen:
                Omstanders die dit spel nu oordeelt met verstant,
                Ick nood’ u mee ter Feest, klopt met mijn in die handt.

[fol. F2v: blanco]
Continue

Tekstkritiek:

fol. π2r Godes) er staat: Godes
fol. π2v Lelio toegevoegd
ibid. in er staat: is
fol. A1r om ’t gheraes (of: ongerust) er staat: omgheraest
ibid. zijn,) er staat: zijn,
ibid. ghewenschten er staat: ghewentchten
vs. 57 wien er staat: wieu
vs. 134 sprekeraanduiding Flavio ontbreekt
vs. 213 onbeleeftheyt er staat: om beleeftheyt
vs. 214 maeckter er staat: maeck ter
vs. 221: braef hoome = uomo da bene
vóór vs. 232b de sprekeraanduiding Lelio. ontbreekt
vs. 273a Orsu’ Italiaans: orsù kom op
vóór vs. 273b sprekeraanduiding Pancrat. een regel te laag
vs. 274 sprekeraanduiding Zenobio. ontbreekt
vóór vs. 376 Scena 4. er staat: Scena 2.
vs. 361 ben er staat: den
vs. 385 vloeckt en er staat: vloeckt en
vs. 414 die er staat: dte
vóór vs. 428 de sprekeraanduiding Silvia. ontbreekt
vóór vs. 467 en vs. 479b Burusca er staat: Barusca
vs. 504 het vel afwrijven? het kan alleen maar afstroopen zijn; in dat geval staan hier drie weesverzen achter elkaar
vs. 505, 568 (tripelrijm), 647, 659, 1097, 1114, 1187, 1196, 1303, 1346, 1399, 1430 weesverzen
vs. 534 s’eenich er staat: ’seenich
vs. 566-568 tripelrijm
vs. 565a Saramss. er staat: Stramass.
vóór vs. 573 Schap. er staat: Schrap. (alle instanties op C1v en C2v)
vs. 629-630 rijmpaar Jannetjen (lees: Jannetien = Jannetina) — sien
vs. 663 liefje er staat: lief je (vergelijk gaefjen in vs. 669) vs. 665 Vlas er staat: Vlus
vs. 673 langh er staat: laugh
vs. 674 handen er staat: hauden
vs. 702 schijtpelsje er staat: schijtpelje
vs. 781 ghelijck er staat: ghelhck
vs. 796 aen er staat: aeu
vs. 826 de sprekeraanduiding Zenobio. is een regel te laag afgedrukt
vs. 836 wien er staat: wieu
vóór vs. 847a de sprekeraanduiding Lelio. ontbreekt
vóór vs. 849 de eerste sprekeraanduiding (Ardelia) ten onrechte
vóór vs. 863 Ardelia er staat: Lelio
vóór vs. 868b Lelio er staat: Ardelia
vóór vs. 879 Ardelia er staat: Lelio
vs. 922 sulcken er staat: suleken
vs. 990 de sprekeraanduiding Lelio. is een regel te laag afgedrukt
vóór vs. 1013 Ardelia. er staat: Ardelio.
vóór vs. 1044 sprekeraanduiding Ardelia overbodig
vs. 1087 sonder er staat: souder
vs. 1141 met er staat: net
vs. 1144 Zenobio. er staat: Zenebio.
vóór vs. 1163 en 1400 Jannettina er staat: Jannettino
vs. 1194 jou er staat: juo
vs. 1218 lubben sal lubbensal
vs. 1404 ho, ho, er staat: ho,, ho,
vóór vs. 1415 de sprekeraanduiding Pancrat. ontbreekt